در فراق بهمنی – تسنیم

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، محمدعلی بهمنی، شاعر و ترانه‌سرای پیشکسوت شب گذشته، نهم شهریورماه، پس از تحمل یک دوره بیماری چشم از جهان فروبست. درگذشت او که از شاعران تاثیرگذار بر شعر و غزل امروز بود، واکنش‌هایی را در میان اهل فرهنگ داشت. 

افشین علا، شاعر، در یادداشتی به جایگاه زنده‌یاد بهمنی در شعر معاصر اشاره کرد و نوشت: تصور جای خالی آن چلچراغ در صحن و سرای غزل، دلم را آشوب می‌کند. اگر از این بیماری جان به در بردم، در سوگ آن یار دیرین و در وصف آن غزل‌های شیرین، حرف‌هایی خواهم زد. فعلا همین سطرهای مغشوش که به سختی نوشتم، مثل لشکر مار و عقرب از جلوی چشم‌هایم رد می‌شود و جانم را به آتش می‌کشد…

علا در بخش دیگری از یادداشتش افزوده است: به همه‌ عزیزان و دوست‌دارانش تسلیت می‌گویم. به شعر و غزل و ادب پارسی نیز. از همگان می‌خواهم قدر کلمه را، قدر سخن را و قدر شاعران را بیشتر بدانند. شاعر رفتنی است، شاعر طاقتش کم است، شاعر مثل شاپرک است. سرانگشت خشونت و ناسپاسی، گرده‌های لطیف بال این پروانه را فرو می‌ریزد. همین کافی است تا جان او ستانده شود. با شاعران مهربان باشید…

احمدرضا بهرام‌پور عمران، پژوهشگر، نیز در یادداشتی به بیان ویژگی‌های شعر بهمنی پرداخت. در بخشی از یادداشتش او می‌خوانیم: محمد‌علی بهمنی از نسلِ غزل‌سرایانی است که پس از نوجویی‌های شهریار، سایه (و تاحدّی رهیِ معیری) به تجربه‌‌گری در این قالبِ باظرفیت پرداخت. البته سیاوشِ کسرایی، حسینِ منزوی، شفیعیِ کدکنی، سیاوشِ مطهری و دیگران نیز از همراهانِ این قافله بودند.

سالِ 1350 با انتشارِ «حنجرهٔ زخمیِ تغزّل» اثرِ منزوی و «باغِ لالِ» بهمنی، غزلِ امروز که البته سال‌ها توجه‌‌ها را جلب‌کرده‌بود و به‌رسمیّت‌شناخته‌شده‌بود، حضورش را به‌عنوانِ گونه‌ای جدّی در میان دیگر گونه‌های شعرِ امروز تثبیت‌کرد؛ جریانی که “غزلِ مدرن” خوانده شد و خوشبختانه تابه‌امروز نیز دنبال‌شده‌است. بهمنی در سراسرِ این چنددهه هیچ‌گاه این نوجویی‌ها را رهانکرد. او حتّی از مدافعانِ غزلِ «پست‌مدرنِ» سال‌های اخیر نیز هست!

بهمنی برای هرچه نوترشدنِ غزلش، در دفترِ «من زنده‌ام هنوز و غزل فکرمی‌کنم» گاه حتّی برخی مصراع‌ها را پلّکانی ثبت‌کرده‌است. 

بهمنی خود تصریح‌کرده نوجویی در غزلش را وامدارِ نگاهِ نیما به شعر است:

_ جسمم غزل است اما روحم همه نیمایی است

در آینهٔ تلفیق این چهره تماشایی است

_ چترِ نیما است به‌سر دارد و می‌بالد لیک

عطشی می‌کشدش از پیِ بارانِ دگر

جلیل صفربیگی نیز با بازنشر سروده‌ای از زنده‌یاد بهمنی یاد او را گرامی داشت: 

از هرچه هست و نیست گذشتم، ولی هنوز
در مرز چشم‌های تو گیرم، فقط همین…
با دیدنت زبان دلم بند آمده است
شاعر شدم که لال نمیرم، فقط همین!

غلامعلی حدادعادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، میز در پیامی نوشت: درگذشت شاعر پیشکسوت معاصر، روان‌شاد محمدعلی بهمنی، موجب اندوه و تأثر شد. 

استاد بهمنی به همراه تنی چند از شاعران هم‌روزگارش جانی تازه به قالب غزل بخشید و کوشید از ظرفیت‌های این گونۀ کهن برای بیان‌ سخن انسان معاصر بهره گیرد. زبان او در غزل‌ها و ترانه‌هایش نرم و روان و آهنگین و سرمشق شاعران جوان‌تر بود و یکی از رازهای توجه شعردوستان و شعرخوانان به سروده‌هایش، زبان و بیان تازه و امروزین او و نزدیکی آن به هنجار گفتار بود.

فرهنگستان زبان و ادب فارسی با نکوداشت بیش‌از پنج دهه کوشش پربار ادبی زنده‌یاد محمدعلی بهمنی، درگذشت این شاعر پیشکسوت را به جامعۀ ادبی ایران و قلمرو زبان فارسی و فرهنگ ایرانی، دوستان و شاگردان و به‌ویژه بازماندگان ارجمندشان تسلیت می‌گوید و از درگاه پروردگار مهربان برای آن استاد درگذشته آرامش و آمرزش روان آرزو می‌کند.

مهدی رمضانی، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، نیز در پیامی درگذشت بهمنی را به جامعه هنری و ادبی کشور تسلیت گفت. در بخشی از پیام او آمده است: ارتباط مؤثر او با جوانان و اهتمام به تربیت شاعران، که حضور در افتتاحیه محفل ادبی صبای استان هرمزگان نمونه‌ای از آن بود، لقب استاد را برازنده او ساخته بود.

 صمیمت و صفای آن شاعر وطن‌دوست، در سروده‌هایش ساری شده و تا وقتی ترانه‌های او مونس خلوت و بر لب مردم کوچه و بازار جاری است، می‌توان گفت: «او زنده است هنوز و غزل فکر می‌کند».

از خداوند مهربان برای ایشان رحمت و مغفرت و هم‌نشینی با پیامبر اکرم(ص) و برای خانواده و بازماندگان صبر و سلامتی خواستارم.

 قرار است پیکر این شاعر پیشکسوت روز سه‌شنبه، 13 شهریورماه، در فرهنگسرای آوینی به خاک سپرده خواهد شد. 

انتهای پیام/