مراکز “پویا شهر” چه کارکردی دارند؟

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، حضور کودکان کار در نقاط مختلف شهر، پدیده ناشناخته‌ای برای مردم تهران و حتی سایر شهرهای دنیا نیست؛ میلیون‌ها کودک در سراسر دنیا به دلیل شرایط اقتصادی، اجتماعی یا فرهنگی، مجبور به انجام کارهای سخت و غیرمجاز می‌شوند.

این کودکان در سنین پایین (معمولاً زیر 18 سال)، وارد بازار کار می‌شوند و اغلب از دسترسی به آموزش و سایر حقوق بنیادی خود محروم می‌مانند.

یکی از مهم‌ترین دلایل وجود کودکان کار، فقر اقتصادی است. خانواده‌های فقیر برای تأمین معیشت خود به درآمدی از طریق کار کودکان نیاز دارند. در برخی کشورها نیز به‌ویژه کشورهای در حال توسعه، سیستم‌های آموزشی ناکافی و غیرمؤثر باعث می‌شود که کودکان مجبور شوند به جای تحصیل به کار مشغول شوند.

در شرایط جنگی یا بحران‌های سیاسی هم بسیاری از کودکان مجبور به ترک مدرسه و پیوستن به بازار کار می‌شوند البته در برخی جوامع، به‌ویژه در نواحی روستایی، کار کودکان به عنوان بخشی از آموزش و رشد آنها در نظر گرفته می‌شود.

طبق آمار سازمان بین‌المللی کار (ILO)، تخمین زده می‌شود که حدود 160 میلیون کودک در سراسر جهان به نوعی درگیر کار هستند و بیشترین تعداد کودکان کار در کشورهای فقیر و در حال توسعه مشاهده می‌شود؛ طبق گزارش‌ها، کشورهایی مانند هند، نیجریه، پاکستان، بنگلادش و کنگو بیشترین تعداد کودکان کار را دارند.

کلانشهر تهران نیز مانند بسیاری از شهرهای دنیا با پدیده کودکان کار مواجه است که البته بخشی از آنها را اتباع تشکیل می‌دهد با این حال، در کنار وظایفی که قانون برای سازمان بهزیستی تعریف کرده، شهرداری تهران نیز در راستای مسئولیت اجتماعی خود، در سال‌های اخیر اقداماتی برای ساماندهی و حمایت از این کودکان اجرا کرده است. 

یکی از این اقدامات، راه‌اندازی مراکز پویا شهر است که به منظور حمایت از کودکان کار و خیابانی تأسیس شده‌ است. 

مراکز پویا شهر(پیشگیری، روانشناختی و توانمندسازی) مراکزی هستند که به کودکان کار و خانواده آنها، خدمات اجتماعی ارائه می‌کند. این مراکز توسط سازمان‌های مردم نهاد تخصصی در زمینه کودکان با همکاری شهرداری تهران اداره می‌شود.

خدمات این مراکز شامل 4 بخش است و خدمات مددکاری، خدمات سلامت و درمان، خدمات آموزشی و خدمات حمایتی ارائه می‌شود و ترویج حقوق کودک در شهر تهران و شهرداری، پیشگیری از مسائل و آسیب‌های اجتماعی در کودکان در معرض آسیب با اولویت کودکان کار، کمک به کاهش آسیب در کودکان در معرض آسیب با اولویت کودکان کار، کمک به توانمندسازی کودکان در معرض آسیب با اولویت کودکان کار از اهداف تعیین شده برای مراکز پویا شهر است. 

تاکنون 7060 کودک کار در 39 مرکز پویا شهر، سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران تحت پوشش قرار داده شده است؛ این کودکان علاوه بر آموزش و تحصیل، مورد استعدادیابی و توانمندسازی هم قرار می‌گیرند و خانوده‌های آنها نیز توسط شهرداری مورد حمایت می‌شوند.

مریم شیردل؛ مدیر اداره پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران نیز در این باره، اظهار کرد که توانسته‌اند 60 درصد از کودکان کاری که قادر به تحصیل در مدارس بودند را در سیستم آموزش‌وپرورش ثبت‌نام کنند.

وی افزود: اولویت اصلی ما آموزش کودکان محروم از تحصیل است، به‌ویژه کسانی که به دلایل اقتصادی یا فرهنگی از ورود به مدارس رسمی خودداری کرده‌اند یا به دلیل سن بالا دیگر نمی‌توانند وارد مدارس رسمی شوند؛ این کودکان در مراکز آموزشی ما به ادامه تحصیل می‌پردازند.

شناسایی استعدادها و نخبه‌ها از میان کودکان کار 

شیردل همچنین به فرآیند شناسایی استعدادها و نخبه‌ها اشاره کرد و گفت: ما فرآیندی تحت عنوان استعدادیابی شغلی، تحصیلی و سنجش سلامت روان ویژه کودکان داریم که بر این اساس تاکنون 2 هزار کودک از مقاطع ابتدایی شناسایی و استعدادیابی شده‌اند که برخی از این کودکان در سطح نخبه قرار دارند.

وی افزود: برخی از این کودکان به مراکز دانشگاهی وارد شده‌اند و در رشته‌های ورزشی موفق به کسب مدال‌های استانی و کشوری شده‌اند یا در حال حاضر نقاش حرفه‌ای هستند؛ همچنین دانش‌آموزانی داریم که در زمینه فناوری اطلاعات به موفقیت‌های قابل توجهی دست یافته‌اند.

مدیر اداره پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی ادامه داد: در زمینه شناسایی استعدادهای این 2 هزار کودک، علاوه بر رشته‌های هنری، آن‌ها را در زمینه‌های مختلفی مانند روابط اجتماعی، فلسفه، ریاضیات، منطق، مدیریت و معنویت نیز ارزیابی کرده‌ایم.

وی همچنین به سنجش سلامت روان این کودکان اشاره کرد و گفت: آسیب‌شناسی روانشناختی در مولفه‌هایی چون اضطراب، افسردگی و مشکلات در انجام تکالیف نیز برای این کودکان انجام می‌شود؛ برای هر کودک یک شناسنامه 150 صفحه‌ای تهیه شده که شامل ارزیابی استعدادها و توانمندی‌های او در حوزه‌های مختلف است.

شیردل اضافه کرد: امسال قراردادی برای راهبری کودکان با استعداد به امضاء خواهد رسید تا اگر کودکی در زمینه فناوری استعداد داشته باشد، او را به سمت آموزش در این حوزه هدایت کنیم. ما کودکان را از مقطع ابتدایی تا سن 18 سالگی پذیرش می‌کنیم و مراکز پویا شهر توسط موسسات غیردولتی به صورت کاملاً مشارکتی اداره می‌شود. هیچ هزینه‌ای برای اجاره این فضاها دریافت نمی‌شود و تمامی امکانات و تجهیزات به صورت رایگان در اختیار موسسات قرار می‌گیرد تا آنها بتوانند خدمات آموزشی و حمایتی به کودکان ارائه دهند.

انتهای پیام/