فروزان آصف نخعی: به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، دکتر مهران صولتی، کنشگر مدنی، در گفت و گو با “سبزواریان” مطرح کرد که کنشگران مرزی شهر تاریخی سبزوار، با انجمن ها و نهادهای مدنی ای که در این شهر تاسیس کرده اند، قادر شده اند در راستای توسعه این شهر گام بردارند. این توفیقی بزرگی است که بر اساس خرد جمعی، گفت و گو، نهادمند شدن مطالبات توسعه ای و تحرکات وسیع کنشگران مرزی آن را ممکن کرده تا جایی که هرگونه سخت گیری دیگر مخل و مانع رشد آن ها نخواهد بود.
صولتی، کنشگر مدنی، در ادامه گفت: «این یکی از دلایل ماندگاری و تقویت و تسوعه نهادهای مدنی به این برمی گرددکه سبزوار دارای نیروهای ارزشمند کنشگران مرزی است، و این کنشگران مرزی همزمان در دو ساحت حضور داشتند. برای مثال افرادی همزمان هم در حکومت و هم در جامعه حضور داشتند، و یا افرادی همزمان در ساحت سیاست و در ساحت فرهنگ حضور داشته اند. از این رو حضور این کنشگران مرزی، توانست حداقل استارت فعالیت های انجمن های ادبی و فرهنگی را در سبزوار بزند. و سپس استمرار حیات این انجمن ها به گونه ای روی روال افتاد که در وضعیت کنونی انجمن های مذکور نه تنها قائم به فرد و قائم به شخص نیستند، بلکه امکان بقا در گذر زمان برای آنان فراهم شده است.»
صولتی یکی از دلایل تقویت چنین انجمن ها و نهادهایی را حضور نخبگان در آن دانست و افزود: «این موضوع را مورد توجه قرار بدهید که سبزوار در مجموع و در مقایسه با بسیاری از شهرهای دیگر، یک شهر نخبه پرور است. شما اگر به شهرهای دیگر بروید، حتی در کلان شهرها، مشاهده می کنید که بخش مهمی از سبزواری ها، به عنوان مدیران کلان، یا به عنوان مدیران میانی، مشغول به خدمت هستند. و این خود وضعیت منحصر به فردی است. کما این که ما در صبغه و سابقه سبزوار که نگاه می کنیم، یک نوع دغدغه توسعه گرایی از جنس ایجاد توسعه منطقه ای، از دهه ۶۰ وجود داشته است.»
او افزود: «ما فراموش نمی کنیم که اهتمام برخی از فعالان توسعه گرای سبزوار بوده که باعث شده دانشگاه تربیت معلم آن زمان، و دانشگاه حکیم کنونی ، یا فرودگاه سبزوار کلید بخورد، و به هر حال اگر چه در ادامه با یک سری حمایت های دولت هم همراه شده، ولی هیچ چیز از ارزش های آن جمع فرهیخته و فرزانه ای که بنیانگذار تاسیس این ها شدند، کم نمی کند. این فاکتورها و عوامل به نظرم می تواند مهم باشد که باعث شده حیات انجمنی در سبزوار رونق بگیرد و به نظر می رسد حتی اگر سخت گیری ها هم بیشتر شود، این بذری که در این زمین حاصل خیز افشانده شده، همچنان به رویش خودش، ادامه خواهد داد.»
نهادهای مدنی و توسعه شهری
علاوه بر دکتر مهران صولتی، دکتر سیدهاشم علوی نسب، و دکتر علی زینت بخش، در تحقیقات خود حول نهادهای مدنی و توسعه شهری، در سال ۱۳۹۹ تاکید می کنند که «اهمیت توجه به نهادهای مدنی در جهان به گونه ای است که امروزه دانشمندان معتقدند نهادها ساختار و رفتار ملت -دولت ها، سازمان ها و افراد را در سراسر جهان شکل می دهند.»
آنان می افزایند: «نهادها و سازمان های غیردولتی در زمینه های مختلف اجتماعی درسطوح محلی، ملی، منطقه ای و جهانی در حال فعالیت هستند. نتایج (تحقیق) نشان داد که« نهادهای مدنی در توسعه پایدار شهر ها با سطح اطمینان ۶۹% نقش دارد.»
همچنین مسعود مولانا فعال مدنی، در مقاله خود تحت عنوان «توسعه پایدار و نهادهای مدنی» تاکید می کند «سـازمان های مـردم نهـاد روح مشـارکت مدنـی، همدلـی، امیـد و همبسـتگی اجتماعـی را در جامعـه گسـترش داده و زمینـه فرهنگـی توسـعه مشـارکتی را مهیــا می ســازند.»
او می افزاید: «ســازمان های مــردم نهــاد بـه عنـوان یـک قـدرت اجتماعـی مدنـی در چنیـن مــواردی می تواننــد بــا مخالفــت مدنــی متشــکل و بــا اســتفاده از نیــروی افــکار عمومــی، مانــع از اجــرای طــرح هــای مخرب شوند. یکــی از الزامــات مســیر توســعه پایــدار، وجـود و حضـور انسـجام اجتماعـی بـر اسـاس اراده آزاد، آگاهانـه و مشـارکت داوطلبانـه اسـت. تقویـت و رشــد ســازمان های مــردم نهــاد می توانــد جامعــه را از حالـت تـوده وار آن خـارج سـاخته و خصلتـی پویــا و منســجم بــه آن ببخشــد.»
مولانا در آخر می گوید:«اندیشــه های امیــد بخــش و راه گشــا، توجــه بــه ریشــه های بنیادیــن توســعه پایــدار، گســترش مشـارکت مدنـی، افزایـش سـرمایه اجتماعـی، نقـد ایجابــی مدنــی، اجــرای پروژه هــای حفاظــت از محیــط زیســت و توانمنــد ســازی جوامــع محلــی، بخشــی از توانایی هــای ســازمان های مــردم نهــاد بـرای کمـک در مسـیر اسـتقرار سیسـتم اقتصـادی – اجتماعــی مبتنــی بــر تفکــر توســعه پایــدار هســتند. توسـعه پایـدار محصـول پایـداری مدنـی اسـت!»
برخی مختصات شهر ۱۲ هزارساله سبزوار
بر اساس اطلاعاتی که در ویکی‌پدیای فارسی منتشر شده، سَبزِوار دومین شهر وسیع استان‌های خراسان، پایتخت حکومت سربداران به عنوان بزرگترین جنبش ظلم ستیزی و عدالتخواهی ایرانیان در برابر بیگانگان، پایتخت نثر فارسی، پایتخت زیره سبز ایران و جهان،، قطب فرهنگی خراسان بزرگ، یکی از نمادهای تاریخ و علم ایران، شهر دیرینه‌های پایدار و دانشوران بیدار،مهد هندبال ایران،از قطب‌های ممتازِ تجارت و اقتصاد در ایران، یکی از پاک‌ترین و پراکسیژن‌ترین شهرهای ایران،، از شهرهای راه ابریشم، مهم‌ترین شهر ارتباطی شرق ایران (۵ راه اصلی)، مرکز شهرستان سبزوار و وسیع‌ترین و پرجمعیت‌ترین شهر غرب استان خراسان است.»
بر اساس گزارش خبرگزاری ها، با کشف یک ساطور متعلق به انسان ابزار ساز، قدمت سبزوار که پیش از این تنها ۶ هزار سال تخمین زده می‌شد به ۱۲هزار سال افزایش یافت. از این رو شاید بتوان گفت سبزواری ها، باید در تعیین و انطباق میان اهداف و ابزار از مهارت کهن برخوردار باشند. و همین مهارت است که این شهر تاریخی را سرآمد تحولات بر اساس تحرکات و تحولات نهادهای مدنی قرار داده است؛ موضوعی که مانند اکسیژن و هوای و پاک آن، نیاز توسعه ایران امروز در همه شهرهای کشور است.
بنابر گزارش های مورخان، سبزوار در کنار جاده ابریشم یا جاده شاهی و راه زیارت معبد بودا قرار گرفته است. چهارتاقی دیو که به باور برخی از پژوهشگران بقایای آتشکده آذربرزین مهر است در نزدیکی این شهر قرار دارد. بیش از ۵۰۰ اثر تاریخی از هزاره سوم قبل از میلاد تاکنون در شهرستان سبزوار شناسایی شده است که بیش از ۱۰۰ اثر آن به ثبت آثار ملی رسیده است. تپه‌های باستانی شناسایی شده اطراف سبزوار، نشان دهنده تمدن انسانی مستمر در این بخش از ایران در هزاره سوم قبل از میلاد تا امروز است. مُهرهایی موسوم به مُهرهای ” مروی بلخی ” از دوران پیش از اسلام در سبزوار به دست آمده که نشان دهنده حاکمیت سیاسی این خطه است.
همچنین طی مطالعات پروفسور هنری پل فرانکفورت در سال ۱۳۸۶ و آثار کشف شده، مشخص شد که در هزاره سوم قبل از میلاد، سبزوار مرکز فرهنگ بوده و مواریث و تحولات فکری و معنوی آن به ترکمنستان، افغانستان، عراق، هند، پاکستان و ایران مرکزی منتقل شده است.
بیشتر بخوانید:
خانیکی: در زمان شاه، مردم برای خرید رادیو، باید جواز می گرفتند / هم مسالگی شرط نخست گفت و گو است/ جوانان روزانه ۲۳۳ دقیقه در اینترنت اند/ +فیلم
رضا داوری: معلوم نیست جهان به کجا می رود / جنگ را صلح و بردگی را آزادی و … می خوانند / مکر عقل و فریب تاریخ
ایران دوستی پزشکیان درگرو عمل به این توصیه سریع القلم / عدم مشخص بودن اولویت های وفاق در نگاه رئیس جمهور / بزرگترین جراحی در دولت چهاردهم
افرادِ حیله‌گر را چگونه بشناسیم؟
۲۱۶۲۱۶