عابد اکبری کارشناس مسائل بین الملل، در خصوص قطعنامه ضد ایرانی شورای حکام، در گفتوگو با خبرنگار سیاست خارجی ایرنا، عنوان داشت: سه کشور اروپایی پس از پیروزی ترامپ، مجددا ادعاهایی مبنیبر عدم پایبندی ایران به برجام را مطرح کردهاند که اساساً زمزمههایی سیاسی برای فشار فکری بر ایران است. درحالیکه از سال ۲۰۱۸ که آمریکا از برجام خارج شد، تهران صبر خود را برای حل مشکل بهروش دیپلماتیک به اثبات رسانده و بهاندازه کافی تحت راستی آزمایی بوده است.
وی افزود: سیاسیبازی طرف غربی در شرایطی که ایران با حسن نظر جدیت عملی خود را نشان داده است، فقط به وخامت اوضاع خواهد انجامید.
اکبری خاطرنشان کرد: آژانس انرژی اتمی باید به مفاهیم اصلی حول برجام بازگردد چون برجام از ابتدا یک برنامه فنی و با اهمیت امنیتی برای اروپا و اهمیت اقتصادی برای ایران طراحی گردید.
وی بیان کرد: پیچیده کردن موضوع با دخالت دادن بازیگران مخرب فایدهای برای ایران و آژانس نخواهد داشت. پس مقامات اروپایی به جای تکرار مواضع سیاست زده درصدد رفع چالشهایی باشند که خروج آمریکا از برجام ایجاد کرد.
این کارشناس مسائل بین الملل خاطرنشان کرد: در دوره قبلی ترامپ، اروپا مدعی بود توان ایستادن درمقابل قوانین فراسرزمینی آمریکا را ندارد، چگونه در فضای جدید اروپا میتواند راه را برای برقراری تعاملات باز کند. امروز اروپا در شرایطی روایت نارضایتی از این توافق چندجانبه را عرضه می کند که مسئلهای را که همیشه نگران آن بوده است یعنی انتشار بحرانها از غرب آسیا به اروپا نادیده می گیرد.
وی تاکید کرد: اروپایی که کاملاً به نقش امنیتی ایران در منطقه واقف است چگونه میتواند به آمریکایی که دوباره شعار «اول آمریکا» سر می دهد اعتماد کند این مسئله پرسش و چالش مهمی را درمورد خردگرایی راهبردی اروپایی مطرح میکند.
اکبری در ادامه بیان داشت: در شرایطی که اروپایی ها با نگرانی تحولات پس از روی کار آمدن ترامپ را برای امنیت خود رصد می کنند روشن است هنوز اختلافات بزرگی در اروپا درمورد تعریف استقلال راهبردی وجود دارد و برای مقامات اروپایی دنبالهروی از آمریکا سادهتر از فکر کردن درمورد تفکر خاص اروپایی است؛ درحالیکه این فرصت،با تغییراتی که درحالحاضر در رقابت آمریکا و چین درحال وقوع است به تعبیر مکرون یا اکنون یا هرگز است.
وی در این زمینه تصریح کرد: اروپا باید به بلوکهای بزرگ قدرتِ درحال شکلگیری بنگرد و جایگاه خود را در تحولات قدرت مشخص کند. اروپا میتواند و باید بتواند کاری بیشتر از کاغذبازیهای سیاسی فعلی در قالب قطع نامه درمورد برجام انجام دهد.
اکبری افزود: اروپایی که خود را بهعنوان رکن هنجاری نظم لیبرال می شناساند، امروز در تله سردرگمی راهبردی گرفتار شده است و فاصله زیادی تا رویای استقلال راهبردی دارد. حتی کنش حداقلیِ حفظ برجام، فرصت ایستادگی درمقابل یکجانبهگرایی آمریکا و حرکت به سمت استقلال است.
این کارشناس مسائل بین الملل افزود: اروپا باید بداند همزمان با حرکت زیرلایهها برای تشکیل بلوکهای قدرت، تمامی کشورها درصدد افزایش استقلال ملی خود برای بازتعریف منافع در بافتار بینالمللی جدید هستند. نه اروپا و نه ایران از این مسئله مستثنی نیستند. آمریکا در رقابت با چین، برای حفظ جایگاه هژمونیک خود حاضر است هزینه کند. حتیاگر این هزینه به بهای از دست رفتن بخشی از همپیمانیهایش باشد. بنابراین، پُر واضح است که اروپا باید احتمال دهد بهعنوان بخشی از نظام لیبرال، آمریکا آن را متعلق به خود بداند و هر زمان که مایل باشد این بخش، یعنی اروپا را قربانی موازنهسازی با چین کند. کمااینکه تاکنون نیز اروپا خود این رویکرد واشنگتن را در جنگ تجاری آمریکا با چین را دیده است.
اکبری در زمینه حرکت اروپا به سمت اجرایی کردن سازوکار اسنپ بک اظهار داشت: مکانیسم ماشه در راستای حلاختلاف پیش بینی شده در برجام، به عنوان فرآیندی تعریف شده بود که اگر یکی از طرفهای برجام به این جمعبندی برسد که طرف دیگر به تعهدات ذکر شده در این توافق پایبند نیست، میتواند به کمیسیون مشترک شکایت کند. در شرایطی که اتحادیه اروپا طی روزهای اخیر با اعمال دور تازه تحریمها علیه ایران، فضای تازهای را در مناسبات دوجانبه گشوده، بهنظر میرسد اکنون نگاه طرف غربی بیش از هر چیز به اکتبر ۲۰۲۵دوخته شده است؛ تاریخی که زمان انقضای قطعنامه ۲۲۳۱ شورایامنیت فرا میرسد و به صورت رسمی، محدودیتهای هستهای علیه جمهوری اسلامی برداشته خواهد شد.
وی در این زمینه بیان داشت: اقدام اخیر تروئیکا در ادامه تحرکات طرفهای غربی طی ماههای اخیر است که با چینش یکسری ادعاهای غیرمستند علیه ایران، بهویژه درباره نقش جمهوریاسلامی در جنگ اوکراین، میکوشند با برداشتن گامهای تدریجی، فضای مناسبی برای فعال کردن مکانیسم ماشه تا پیش از اکتبر سال آینده بردارند.
اکبری در پایان این گفتوگو اظهار داشت: قطعنامه از حمایت نیمی از اعضای شورای حکام برخوردار نشد که خود مبین مخالفت آنها با رویکرد سیاسی و مخرب بانیان قطعنامه است. سه دولت اروپایی و آمریکا – به عنوان بانیان قطعنامه- که سابقه طولانی در بدعهدی و عدم پایبندی آشکار به تعهدات خود از جمله در قالب برجام و توسل به تحریمهای ظالمانه و فشارهای غیرقانونی علیه ملت ایران دارند – به جای کمک به تداوم فضای سازنده ایجاد شده بین ایران و آژانس، حتی منتظر نتایج سفر مدیرکل آژانس هم نمانده و در یک اقدام تقابلی و ناموجه، قطعنامهای علیه ایران در شورای حکام ارائه نمودند.
به گزارش ایرنا، قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه، آلمان و آمریکا علیه برنامه صلحآمیز هستهای کشورمان، در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی تصویب شد.
در این قطعنامه که با ۱۹ رای موافق، ۱۲ رای ممتنع و ۳ رای مخالف به تصویب رسید، بدون اشاره به همکاریهای ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، از تهران خواسته شده تا برای حل و فصل مسائل ادعایی پادمانی «اقدامات ضروری و فوری» صورت دهد.
در این سند ادعاهای سیاسی پادمانی و ریشهدار در اسناد جعلی رژیم صهیونیستی تکرار و از ایران خواسته شده تا بدون فوت وقت در خصوص «ذرات اورانیوم با منشاء انسانی در دو مکان اعلام نشده در ایران، توضیحات معتبر ارائه و آژانس را از مکان(های) فعلی مواد هسته ای و/یا تجهیزات آلوده مطلع کند»
قطعنامه یادشده همچنین از ایران میخواهد که «اطلاعات، اسناد و پاسخهای مورد نیاز آژانس» را در این زمینه ارائه و دسترسی به مکانها و مواد مورد نیاز بازرسان آژانس را فراهم کند. در این قطعنامه آمده است: ارائه این اطلاعات و فراهم کردن دسترسیها توسط ایران و انجام راستیآزماییهای بعدی توسط آژانس بر اساس توافقنامه انپیتی، برای دبیرخانه ضروری است تا گزارش کند که دیگر مسائلی باقینمانده و نیاز به بررسی شورای حکام و اقدام در این زمینه نیست.