یادداشت|راهکارهایی برای ایجاد امید و شکست نقشه دشمن

گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم– محسن ردادی جامعه‌شناس سیاسی طی یادداشتی شفاهی به اهمیت امیدآفرینی در جامعه و الزامات آن پرداخته است.

متن کامل این یادداشت به شرح زیر است:

مسئله‌ای که امروز با آن مواجه هستیم و مورد نیاز جامعه‌ی ماست، امید است و چه بسا بزرگترین چالش و انگیزه برای پیشرفت کشور در مقابل توسعه و هم‌چنین مهم‌ترین انگیزه برای ایجاد توسعه در کشور به موضوع امید باز می‌گردد.

رهبر معظم انقلاب اسلامی به‌درستی به این موضوع اشاره داشتند؛ در این‌خصوص چند نکته را می‌توان متصور شد. ابتدا اینکه امید دارای معانی مختلفی است؛ در متون علمی آمده که امید، وجود راه‌حل‌های مختلف و جایگزین است. به عبارت دیگر، هر فرد و جامعه‌ای برای رسیدن به اهداف خود با راه‌های متعددی مواجه است. البته موانع متعددی هم وجود دارد ولی این موانع و دشواری‌ها مانعِ امید نیست.

در شرایطی امید از بین رفته و ناامیدی جایگزین آن می‌شود که تمامی راه‌ها بن‌بست باشد؛ البته این بن‌بست بودن هم می‌تواند از نظر واقعی و یا تصور ذهنی باشد. البته در این‌صورت هم نباید از حرکت ایستاد و باید تحرکِ لازم برای یافتن یک راه، وجود داشته باشد.

نکته دیگر اینکه باید در نظر داشته باشیم که اگر دریافتیم که امید در حال حاضر مهم‌ترین انگیزه برای پیشرفت و توسعه کشور است، باید در نظر گرفت ما دشمنانی داریم که نمی‌خواهند این پیشرفت حاصل شود. دشمنان نیز دریافته‌اند که باید برای توقف ایران، امید را در دل مردم از بین ببرند و ناامیدی را جایگزین آن کنند. دشمنان برای این کار نیز پروژه‌های متعدد و متنوعی را در برنامه و دست اجرا داشته و دارند. دشمنان می‌کوشند القا کنند که هیچ راه‌حل دیگری در کشور وجود ندارد و کشور کاملاً به بن‌بست رسیده است.

نکته‌ی بعد این است که امید، به‌شدت یک مفهوم شناختی است و به تصویر ذهنی مردم بستگی دارد. به این معنا که مهم است ذهن افراد درباره‌ی نحوه‌ی رسیدن به اهداف، راه‌های پیشرفت کشور و روش‌های حل مشکلات پردازش داشته باشد. هم‌چنین باید فرد به وجود این راه‌ها باور داشته باشد و در صورتی‌که مشکلات فراوان بوده و وضعیت هم مناسب نباشد، ولی این امید داشتنِ مردم می‌تواند مشکل‌گشا باشد.

در این مقوله، باید به تصویرِ ذهنیِ مردم توجه ویژه‌ای داشت تا مورد آسیب قرار نگیرد و اتفاقاً دشمن این پروژه را دنبال می‌کند که تصویر ذهنی مردم را مغشوش کند و با استفاده از گزاره‌ها و مثال‌های مختلف و متعدد به این باور برساند که هیچ راهی برای حل مشکلات وجود ندارد.

با یک رصد و جست‌وجو در فضای مجازی به این مسئله می‌رسیم که این القائات با زبان‌های گوناگون و به صورت‌های مختلف بیان می‌شود. در این‌شرایط است که ناخودآگاهِ ذهن افراد به این نتیجه می‌رسد که همه‌جای کشور با مشکل مواجه است و هیچ راهی هم نیست. این دقیقاً پازلی است که دشمن تکه به تکه آن را تکمیل می‌کند تا ناامیدی را در اذهان مردم جا بیندازد. پس باید برای رفع این حسِ شناختی و احساس ناامیدی، تلاش ویژه‌ای صورت بگیرد.

یک راه‌حل ساده که به ذهن بسیاری از افراد می‌رسد این است که صرفاً دستاوردهای خود و نقاط ضعف را برای جامعه بازگو کنیم؛ فقط این کار نمی‌تواند امیدآفرینیِ حداکثری داشته باشد کرد.

در این‌زمینه باید راه‌حل‌های دیگری جستجو و پیدا کرد تا مردم احساس کنند که که امکان اصلاح، تغییر، توسعه و حل مشکلات وجود دارد. مثلاً اگر مردم ببینند که یک فساد و یا ناکارآمدی‌ای وجود دارد، اما مثلاً سفرهای استانی دولت‌ها را هم می‌بینند که مسئولان با مردم به‌صورت مستقیم ارتباط داشته و سخن می‌گویند.

اگر در کشور مشکلات وجود دارد و فرد این را حس می‌کند، وقتی به‌صورت مستقیم با رئیس‌جمهور، نمایندگان مجلس، وزرا، مدیران و مسئولان دیدار و گفت‌وگو دارد، این اطمینان در دلش حاصل می‌شود که کسی هست که مشکلات ما را ببیند و برای حل آن قدمی بردارد. بنده احساس می‌کنم به این علت است که رهبر معظم انقلاب بر انجام سفرهای استانی تأکید ویژه داشته و دارند. هرچقدر آمیختگی بین مردم و مسئولین افزایش یابد، امید در اذهان مردم افزایش خواهد یافت.

مثلاً اگر فردی به یک دستگاهی دولتی رفته و مشکلش حل نشده و اعتراض دارد، در دیدار با رئیس آن دستگاه می‌تواند مشکل خود را طرح و آن را پیگیری کند. به این علت است که می‌گوییم دیدارهای مردمی مسئولان می‌تواند راه‌حل خوبی برای افزایش امید و هم‌چنین حل مشکلات مردم باشد.

موضوع پراهمیت دیگر نیز، ترسیم تصویر آینده‌ی آکنده از امید برای جامعه است؛ این مهم است که تصویر خوبی از کشور برای 10-20 سال آینده توسط مسئولین ترسیم شود. نیاز است مسئولان در این‌خصوص قله‌هایی را مشخص کرده و اعلام کنند مثلاً قرار است در 20 سال آینده به فلان جایگاه‌ها دست یابیم و از طرف دیگر نیز تمامی امکانات و ظرفیت‌ها و مردم را برای دست‌یابی به آن اهداف بسیح کنند. این اقدام و هم‌چنین بسیج مردم در ترسیم این تصویر از آینده‌ی مطلوب نیز مفید خواهد بود.

راه‌حل سوم برای امیدآفرینی در جامعه نیز اینکه مسئولان با دقت و توجه، وعده‌های کوتاه‌مدتِ سنجش‌پذیر و محقق‌شدنی بدهند. خوب است بدانیم وعده‌دادن بد نیست، در صورتی‌که به آن عمل شود. اتفاقاً وعده‌های غیرقابل تحقق وعده‌های کلی باعث ناامیدی خواهد شد. وعده‌های کوتاه و کوچک که در یک‌سال محقق شود، می‌تواند در اذهان مردم تأثیرگذاری مثبت داشته باشد و این موفقیت‌های کوچک و گام به گام می‌تواند کمک خوبی باشد.

به‌عنوان مثال، امروزه در تهران آلودگی هوا وجود دارد و مردم با آن مواجه‌اند؛ از طرفی نیز دولت و شهرداری تهران در حال هستند تا با همکاری و گسترش ناوگان حمل و نقل عمومی و هم‌چنین توسعه استفاده از وسایل حمل و نقل برقی مانند مترو و تراموا، تا حدی جلوی آلودگی هوا را بگیرند و این مشکل را مرتفع کنند. اگر در این‌زمینه اعلام شود که مثلاً ما امسال 3 روز هوای پاک داشتیم و بسیاری روزهای ناسالم را تجربه کردیم ولی قصد داریم برای سال آینده 180 روز هوای ناسالم را نصف کنیم.

اگر این کار صورت بگیرد و گزارش آن به مردم داده شود، جامعه در می‌یابد که اقدامی انجام شده و مسئله رهاشده نیست. این روند می‌تواند برای مردم امیدآفرین باشد و می‌توانند امیدوار باشند که وقتی این مشکل در حال کاهش و یا حل شدن است، پس می‌توان به حل سایر مشکلات نیز امیدوار بود.

انتهای پیام/