نقش معادله نظامی مقاومت در برقراری احتمالی آتش بس در غزه

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، آنگونه که از گزارش‌های رسانه‌ای می‌توان دریافت و اطلاعاتی که طرف‌های مربوطه در مذاکرات دوحه درباره روند آتش بس غزه و تبادل اسرا منتشر کرده‌اند، توافق آتش بس در غزه میان حماس و رژیم صهیونیستی قریب الوقوع است. اما همزمان با آن، سوالاتی در مورد اینکه چرا این بار شاهد سطح بالایی از خوشبینی درباره به نتیجه رسیدن مذاکرات آتش بس غزه هستیم و همچنین ارتباط آن با نزدیک شدن زمان ورود «دونالد ترامپ» رئیس جمهور منتخب آمریکا به کاخ سفید، وجود دارد.

هوشمندی مقاومت فلسطین در مذاکرات آتش‌بس

حماس در طول دوره گذشته و از ماه‌های ابتدایی جنگ، درگیر مذاکراتی دشوار و پیچیده بوده و در هیچ دوره‌ای از اصول و مبانی روشن خود عقب نشینی نکرده است. در راس خواسته‌هایی که حماس در دوره‌های مختلف مذاکرات داشته، توقف کامل جنگ، عقب نشینی کامل و همه جانبه نیروهای اشغالگر از غزه، بازگشت آوارگان فلسطینی به مناطق خودشان، امدادرسانی فوری و بازسازی نوار غزه و رسیدن به یک توافق دقیق و جامع برای تبادل اسرا قرار دارد.

در دوره‌های مختلف این مذاکرات، نگرانی‌هایی وجود داشت مبنی بر اینکه شاید حماس در نتیجه فریبکاری و طفره رفتن نتانیاهو از رسیدن به توافقی که خواسته‌های ملت فلسطین را برآورده کند، دچار لغزش شود؛ اما این جنبش حتی با وجود ضرباتی که در ماه‌های اخیر دریافت کرد، به ویژه شهادت «یحیی سنوار» همچنان درایت و سرسختی خود در مذاکرات و کارت‌های قدرتی که در اختیار داشت و در راس آن کارت اسرای صهیونیست را حفظ کرد.

مسئولان مذاکره کننده حماس، در مذاکرات با هوشمندی از کارت اسرای صهیونیستی به نفع خواسته‌های مردم فلسطین استفاده کردند. نکته مهم دیگری که باید به آن توجه کنیم این است که هربار که کارشکنی‌های صهیونیست‌ها و شخص نتانیاهو در مسیر توافق آتش بس ظاهر می‌شد، گروه‌های مقاومت فلسطین در نوار غزه فشارهای نظامی و روانی خود را علیه رژیم اشغالگر بیشتر می‌کردند.

معادله نظامی و روانی مقاومت علیه صهیونیست‌ها

انتشار پی در پی کلیپ‌های هوشمندانه از اسرای صهیونیست در نوار غزه توسط گردان‌های عزالدین القسام (شاخه نظامی جنبش حماس)، یکی از ابعاد مهم جنگ روانی علیه صهیونیست‌ها بود که شهرک نشینان اسرائیلی به ویژه خانواده‌های اسرا را بیش از پیش علیه نتانیاهو و کابینه او تحریک می‌کرد و برای پایان دادن به جنگ تحت فشار قرار می‌داد.

اما طی بیش از 100 روز گذشته، ارتش اشغالگر صهیونیستی با طرحی موسوم به «طرح ژنرال‌ها» به دنبال وارد کردن ضربه نهایی به مردم و مقاومت غزه بود و با لشکرکشی گسترده به شمال نوار غزه همزمان با حملات شدید هوایی و محاصره ظالمانه علیه این منطقه که منجر به ویرانی کامل آن و نابودی همه بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی شد، تصور می‌کرد که می‌تواند مقاومت و ملت فلسطین را در نوار غزه تسلیم و آنها را وادار به خروج از غزه کند.

در شرایطی که صهیونیست‌ها مدعی بودند مقاومت را در شمال غزه نابود کرده‌اند ضربات پی در پی که رزمندگان القسام و سایر گروه‌های مقاومت در غزه به ارتش اشغالگر وارد ساختند، این رژیم را شوکه کرد. با وجود اینکه سانسور نظامی شدید رژیم صهیونیستی اجازه انتشار آمار دقیق تلفات ارتش این رژیم را در هیچ یک از جبهه‌های جنگ نمی‌دهند، اشغالگران تاکنون به هلاکت بیش از 55 نظامی و افسر خود در درگیری‌های شمال غزه طی سه ماه اعتراف کرده‌اند که بیشتر آنها مربوط به یک هفته گذشته بود.

همچنین صدها تن از نظامیان صهیونیست در شمال غزه به دست رزمندگان مقاومت زخمی شدند که مجموعه این عوامل، فشار افکار عمومی اسرائیلی را بر کابینه و ارتش بیشتر کرد. در این میان حماس به نمایندگی از مقاومت و مردم فلسطین در مذاکرات آتش بس می‌دانست که رژیم اشغالگر ممکن است هر لحظه مجدداً فریبکاری‌های خود را تکرار کند و به جنگ برگردد. به همین دلیل فلسطینی‌ها از موضع قدرت نظامی وارد مذاکره شدند.

هشدار مقاومت به اشغالگران در شمال غزه

همزمان با انجام این مذاکرات و در حالی که ارتش صهیونیستی طبق معمول به جنایت علیه غیرنظامیان و زنان و کودکان در غزه ادامه می‌دهد، رزمندگان مقاومت فلسطین در شمال غزه در چند کمینی که برای نیروهای اشغالگر گذاشته بودند، ضربات دردناکی به آنها وارد ساختند و آنگونه که «ابوعبیده» سخنگوی گردان‌های القسام دو روز قبل اعلام کرد، تنها طی سه روز بیش از 10 نظامی صهیونیست در این منطقه به دست رزمندگان مقاومت به هلاکت رسیده و ده‌ها تن دیگر هم زخمی شدند.

«آوی اشکنازی» تحلیلگر نظامی روزنامه عبری معاریو در این زمینه می‌گوید: بهایی که اسرائیلی‌ها با خون خود در شمال نوار غزه می‌پردازند، دیگر قابل تحمل نیست و اسرائیل باید فوراً به جنگ در غزه پایان داده و معامله تبادل اسرا را منعقد کند.

در سایه این شرایط، طی روزهای اخیر اخبار زیادی درباره قریب الوقوع بودن توافق آتش بس در غزه شنیده‌ایم و منابع حماس هم این اخبار را تایید کرده‌اند. اما اینکه چرا مقامات صهیونیست به ویژه شخص نتانیاهو مجبور شدند در مذاکرات آتش بس امتیاز بدهند و به سمت پایان جنگ حرکت کنند، چند دلیل وجود دارد که آنها را بررسی می‌کنیم.

پشت پرده فشارهای ترامپ بر نتانیاهو برای پایان جنگ غزه

ابتدا باید به یک متغیر سیاسی جدید در عرصه بین‌المللی توجه کنیم که موجب شد نتانیاهو و شرکای او تحت فشار قرار بگیرند و نتوانند این بار مذاکرات را به هم بزنند. حدود یک هفته مانده به مراسم تحلیف ریاست جمهوری ترامپ، شبکه کان رژیم صهیونیستی اعلام کرد که نتانیاهو بعد از دیدار با فرستادگان بایدن و «استیون وایت کف» نماینده دونالد ترامپ مجبور شد که مذاکرات را تا رسیدن به توافق نهایی پیش ببرد. وایت کف حامل پیامی از سوی ترامپ برای نتانیاهو بود؛ مبنی بر اینکه توافق آتش بس در غزه باید تا پیش از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید انجام شود.

اما چرا ترامپ خواستار پایان جنگ غزه قبل از آغاز رسمی دوره ریاست جمهوری خود است؟ پاسخ‌های زیادی می‌توان به این سوال داد، از جمله اینکه ترامپ می‌خواهد یک تصویر ضعیف و ناتوان از دولت جو بایدن به جهانیان نشان دهد و همچنین در برابر افکار عمومی جهان و آمریکا قدرت نمایی کرده و بگوید که او توانست به بحران بزرگ جنگ غزه پایان دهد.

برخی تحلیلگران هم معتقدند که بعد از آتش سوزی گسترده در آمریکا و مشخصاً لس آنجلس، دولت ترامپ اولویت‌های خود را تغییر داده و می‌خواهد تمرکز کافی برای پرداختن به فاجعه بزرگ آتش سوزی در آمریکا داشته باشد. ناظران می‌گویند که آتش، بسیاری از محاسبات ترامپ را به هم زد و یک تار مو برای روشن شدن آتش اختلافات داخلی در آمریکا فاصله باقی است.

ترامپ اکنون تنها یک گزینه را مقابل نتانیاهو قرارداد که مجبور است با آن موافقت کند؛ یعنی پایان دادن به جنگ در غزه. ترامپ به نتانیاهو 15 روز مهلت داده تا طبق قطعنامه 2735 شورای امنیت به شکل صریح از غزه عقب نشینی کرده و جنگ را به پایان برساند. بعد از پایان این مدت، نتانیاهو باید رسماً آتش بس را قبول کند؛ زیرا ادامه این وضعیت در غزه تاثیر منفی بر جایگاه دولت جدید آمریکا در منطقه و همچنین پروژه‌ها و منافع آن در اینجا خواهد داشت.

می‌توان ورود ترامپ به معادله مذاکرات آتش بس در غزه را تحولی مهم دانست. نماینده ترامپ هم در بدو ورود به منطقه گفت که جایگاه ترامپ و خطوط قرمزی که تعیین کرده مذاکرات آتش بس غزه را پیش می‌برد. در حالی که برخی معتقدند ترامپ به منافع نتانیاهو هم فکر می‌کند، اما رسانه‌های عبری گزارش دادند که تهدیدات قبلی ترامپ مبنی بر به آتش کشیده شدن منطقه شامل اسرائیل هم می‌شود و اسرائیل نیز در آتش این جهنم خواهد سوخت.

در یک خوانش دیگر، محافل عبری می‌گویند که ترامپ می‌خواهد اسرائیل را از جنون نتانیاهو نجات دهد و مانع از کشیده شدن اسرائیل به جنگی همیشگی در منطقه شود؛ زیرا اگر این اتفاق بیفتد دولت جدید آمریکا هم باید مدام در وضعیت جنگی باشد و این چیزی است که ترامپ نمی‌خواهد. به ویژه اینکه همه دیدند دولت جو بایدن که یک سال و نیم در جنگ غزه غرق شده بود چه اوضاع آشفته‌ای را پشت سر گذاشت و همین موضوع یکی از دلایلی بود که موجب شد تا دموکرات‌ها در انتخابات ریاست جمهوری جدید آمریکا شکست بخورند.

شمارش معکوس برای آتش بس در غزه و امتیازاتی که نتانیاهو از ترامپ می‌خواهد

از سوی دیگر، دولت آمریکا متوجه شده که ادامه جنگ غزه به این شکل و طولانی‌تر شدن آن، پیامدهای منفی بیشتری برای رژیم صهیونیستی که در پی جنایات وحشیانه خود علیه غیرنظامیان در نوار غزه در سطح کل جهان منزوی و طرد شده، خواهد داشت؛ به ویژه اینکه اسرائیل علی رغم همه وحشی‌گری‌های خود در غزه نتوانست به دو هدف اصلی جنگ یعنی بازگرداندن اسرای اسرائیلی از غزه و نابودی حماس و کل مقاومت فلسطین برسد.

علاوه بر آن، دولت ترامپ می‌داند که آتش جنگ غزه و ادامه این جنگ ویرانگر علاوه بر تبعات منفی بسیار زیاد برای اسرائیل، دامن آمریکا را هم بیش از پیش می‌گیرد و بازتاب منفی بر دولت جدید این کشور خواهد داشت. در واقع برنامه‌ها و پروژه‌هایی که ترامپ برای آینده دارد از جمله برنامه‌های آن در منطقه با ادامه جنگ در جبهه‌های مختلف منطقه از جمله غزه یا لبنان به هم می‌خورد.

بر همین اساس شمارش معکوس برای اعلام آتش بس در غزه آغاز شده و گزینه‌های نتانیاهو در حال محدودتر شدن است. با توجه به صحنه کنونی و نزدیک شدن زمان تحلیف ترامپ، تنها یک گزینه برای نتانیاهو باقی مانده و آن هم پذیرش توافقی است که منجر به پایان جنگ در غزه می‌شود. نتانیاهو همچنین به دنبال کسب امتیازاتی از دونالد ترامپ است که ارزش این امتیازات از ادامه جنگ غزه بسیار بیشتر است.

الحاق کرانه باختری و شهرک سازی‌های جدید در این منطقه و نیز الحاق جولان سوریه که دونالد ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری خود از آن صحبت کرده بود، از جمله امتیازاتی است که نتانیاهو می‌خواهد از ترامپ بگیرد. گسترش توافق‌های عادی سازی با کشورهای عربی و در راس آن عربستان سعودی نیز از جمله دیگر امتیازاتی است که نتانیاهو دنبال می‌کند.

سربلندی غزه در آستانه آتش‌بس

با توجه به این تحولات، می‌توانیم بگوییم که این بار تقریباً هیچ مانعی برای به هم خوردن توافق آتش بس در غزه وجود ندارد و احتمالاً به زودی شاهد این توافق باشیم.

اما نکته‌ای که هرگز نباید فراموش کنیم، این است که غزه در میان فجیع‌ترین جنایات از جمله نسل کشی و پاکسازی نژادی که یک سال و نیم شاهد آن بود، تسلیم نشد و پرچم شکست را بالا نبرد. همچنین مقاومت فلسطین در نوار غزه با ادامه عملیات‌های دردناک علیه دشمن صهیونیستی با گذشته نزدیک به 500 روز از جنگ ثابت کرد که با تمام قدرت می‌تواند به مبارزه ادامه دهد؛ این همان چیزی است که رسانه‌های عبری و آمریکایی به آن اذعان دارند.

روزنامه آمریکایی لس آنجلس تایمز اخیراً در گزارشی اعلام کرد که اسرائیل با وجود وحشی‌گری بی حد و مرز در غزه نتوانست و نمی‌تواند حماس را از بین ببرد.

در پایان می توان گفت نتانیاهو حتی اگر باز هم به دنبال کارشکنی و طفره رفتن باشد و بخواهد توافق آتش بس را دور بزند، مقاومت فلسطین با معادله نظامی که اخیراً تثبیت کرده به ویژه در شمال نوار غزه صراحتاً این پیام را به اشغالگران صهیونیست رساند که هر زمان آنها بخواهند به جنگ برگردند، رزمندگان مقاومت در میدان نبرد حاضر هستند.

انتهای پیام/