فرهنگ نباید به‌صورت سلیقه‌ای مدیریت شود/ هم‌افزایی مسئولان برای ارتقای فرهنگ اسلامی-ایرانی

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو از شورای عالی انقلاب فرهنگی، حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه در نشست شورای فرهنگ عمومی استان اصفهان به مناسبت ایام رجبیه با تبریک انتصاب آقای دکتر جمالی‌نژاد به عنوان استاندار اصفهان، بر اهمیت استفاده از ظرفیت‌های گسترده این استان در حوزه‌های مختلف علمی، فلسفی، هنری و فرهنگی تأکید کرد. وی ضمن قدردانی از تلاش‌های شورای فرهنگ عمومی در سال‌های گذشته، به لزوم احیای فعالیت‌های این شورا اشاره کرد و خواستار تلاش همه‌جانبه برای رفع چالش‌های فرهنگی شد.

ضرورت بهره‌گیری از ظرفیت‌های اصفهان در ارتقای فرهنگ عمومی با رویکرد قرارگاهی

وی با اشاره به سابقه تاریخی اصفهان به عنوان مرکز علوم، فلسفه و هنر اسلامی-ایرانی، بیان کرد: جامعیت علمی و فلسفی اصفهان یکی از ارزشمندترین ظرفیت‌های این شهر است. تخت فولاد، محل دفن بسیاری از رهبران عرفان، فلسفه، فقه و حدیث، و همچنین فرماندهان دفاع مقدس، گواهی بر این مدعاست. وی همچنین از بزرگان فلسفه و عرفان مانند فیض کاشانی، ملاصدرا، و شیخ بهایی یاد کرد که نقش به‌سزایی در اعتلای علمی و فرهنگی اصفهان داشته‌اند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به دستاورد‌های علمی همچون احیای مکاتب فلسفی اصفهان در سال‌های گذشته، خاطرنشان کرد: در یک دوره دو ساله، ۵۰ جلد کتاب درباره مکتب فلسفی اصفهان منتشر شد و همایش‌های بزرگی در این زمینه برگزار شد که مورد استقبال اساتید، دانشجویان و حتی افراد دارای نگرش‌های متفاوت قرار گرفت. این ظرفیت عظیم نشان‌دهنده توانایی اصفهان در تأثیرگذاری بر فرهنگ عمومی است.
حجت‌الاسلام خسروپناه همچنین بر نقش صنایع دستی اصفهان در انتقال فرهنگ و دانش تأکید کرد و گفت: صنایع دستی اصفهان تنها ابزار هنری نیستند، بلکه پشتوانه‌ای از علم، دانش و هنر دارند که می‌تواند به الگویی برای جهان اسلام تبدیل شود. اصفهان در این زمینه بی‌نظیر است و باید با بهره‌گیری از این میراث، هویت اصفهانی را به نسل جدید معرفی کرد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود، به چالش‌های فرهنگی معاصر مانند گرایش برخی جوانان به سبک‌های موسیقی نامتعارف پرداخت و تأکید کرد: ما باید با برگزاری جشنواره‌ها و کنسرت‌های صحیح و متناسب با فرهنگ اسلامی-ایرانی، گرایش‌های جوانان را به سمت موسیقی سنتی و فاخر سوق دهیم.
استاد خسروپناه در ادامه به تبیین الگوی رویکرد قرارگاهی در مدیریت فرهنگی پرداخت و افزود: روش قرارگاهی به عنوان یک الگوی مدیریتی موفق، می‌تواند در رفع چالش‌های فرهنگی مؤثر باشد. این روش که برگرفته از تجربیات فرماندهان دوران دفاع مقدس است، بر مشارکت همه‌جانبه و باور به سنت‌های الهی تأکید دارد. در همین راستا، کتابی با موضوع حکمرانی علمی و فرهنگی تدوین کرده‌ام که به زودی منتشر خواهد شد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی از همه مسئولان فرهنگی و اجتماعی خواست تا با همکاری و همدلی، از ظرفیت‌های موجود برای ارتقای فرهنگ عمومی کشور استفاده کنند.

توجه به هویت فرهنگی اصفهان و لزوم تقویت نگرش قرارگاهی در شورای فرهنگ عمومی

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در سخنانی به اهمیت هویت فرهنگی شهر اصفهان و نقش آن در تربیت نسل جوان اشاره کرد. وی با تاکید بر ظرفیت‌های ارزشمند فرهنگی و تاریخی اصفهان گفت: ما باید اینستاگرام و سایر بستر‌های دیجیتال را به فضایی برای معرفی هویت اصفهانی تبدیل کنیم. بسیاری از جوانان ما از میراث ارزشمندی که در آن زندگی می‌کنند بی‌خبرند، زیرا اطلاعات کافی و مناسب به آنان منتقل نشده است.
استاد خسروپناه به نقش مدارس در ترویج فرهنگ و هویت نیز اشاره کرد و افزود: برگزاری جشنواره‌هایی که شخصیت‌ها و میراث فرهنگی را با زبان و سلیقه نوجوانان و جوانان امروز معرفی کنند، می‌تواند بسیار موثر باشد.
وی با انتقاد از گرایش بخشی از نوجوانان به موسیقی‌هایی نظیر رپ خیابانی و بلک متال، دلیل این امر را در بی‌توجهی به ارائه آثار موسیقایی سالم و متناسب دانست و تاکید کرد: ما باید جشنواره‌ها و کنسرت‌های سالم و مطابق با شرایط سند موسیقی مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار کنیم. فرهنگ نباید به‌صورت سلیقه‌ای مدیریت شود، بلکه نیازمند دانش و برنامه‌ریزی است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، نگرش قرارگاهی را راهکار حل چالش‌های فرهنگی دانست و تصریح کرد: روش قرارگاهی به معنای هم‌افزایی و مشارکت همه‌جانبه در اجرا و نظارت است. با این رویکرد، می‌توان ظرفیت‌های فرهنگی را به بهترین شکل ممکن فعال کرد.
وی افزود: در این دوره، دکتر قادر آشنا، فردی با تجربه مدیریتی و دانش تخصصی، مسئولیت اجرای برش‌های استانی را برعهده دارد. روش کار ما مبتنی بر همکاری، نظارت دقیق و بهره‌گیری از الگو‌های موفق قرارگاهی است.

شاخص‌های قرارگاهی در نگرش اسلامی؛ از باور به سنت‌های الهی تا روحیه جهادی

استاد خسروپناه، نکات کلیدی درباره شاخص‌های قرارگاهی در نگرش اسلامی و ضرورت توجه به آنها مطرح کرد و گفت: یکی از شاخصه‌های مهم، اعتقاد به سنت‌های الهی و استفاده عملی از آموزه‌های قرآنی برای حل مسائل است. به عنوان مثال، افزایش برخی آسیب‌های اجتماعی در تعدادی از استان‌ها نیازمند بازنگری در رویکرد‌ها و بهره‌گیری از راهکار‌های معنوی است.
وی به آثار شهید مطهری، علامه مصباح یزدی و علامه طباطبایی اشاره کرد و باور به سنت‌های الهی را عامل موفقیت در سخت‌ترین شرایط دانست؛ همانند شهید حاج قاسم سلیمانی که با توکل به خداوند دشواری‌ها را به فرصت تبدیل می‌کرد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه مدیریت جهادی، روحیه‌ای است که مدیران باید در عمل نشان دهند، ادامه داد: مدیران خسته و ناامید نمی‌توانند در شرایط حساس کاری از پیش ببرند.
استاد خسروپناه با اشاره به حضور جوانان در اعتکاف‌ها و مشارکت آنان در فعالیت‌های انقلابی، اهمیت تقویت روحیه جهادی و امیدبخش در میان جوانان را یادآور شد.
وی افزود: یکی از اصول مهم در کار قرارگاهی، شناسایی مسائل و طراحی برنامه‌های عملیاتی برای حل آنهاست. استاد خسروپناه تفاوت بین موضوع و مسئله را توضیح داد و تاکید کرد که موضوعات انتزاعی نمی‌توانند به‌عنوان مسئله تلقی شوند. به همین دلیل، باید مسائل انضمامی و قابل ارزیابی شناسایی و برای آنها راه‌حل ارائه شود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: حل مسائل نیازمند هماهنگی میان سازمان‌ها و نهاد‌های مختلف است. هر دستگاه باید با برنامه‌ریزی دقیق و تخصیص منابع مناسب، بخشی از مشکلات را برطرف کند. به عنوان مثال، آموزش‌وپرورش باید برای مدارس برنامه‌ریزی کند و حوزه علمیه نیز به تربیت نیرو‌های متخصص برای مدارس بپردازد. صداوسیما و استانداری‌ها نیز باید بودجه و برنامه‌های خود را در راستای حل مسائل فرهنگی تنظیم کنند.
استاد خسروپناه به نمونه‌های موفقی از طرح‌های عملیاتی مردمی اشاره کرد، مانند «طرح بیت‌الزهرا» در یاسوج و «طرح نیلوفرانه» که توسط طلاب دفتر تبلیغات اسلامی اجرا شده است. این طرح‌ها با وجود کمبود منابع مالی، با مشارکت مردمی و نوآوری موفق عمل کرده‌اند.
وی در پایان تاکید کرد که با الگوی قرارگاهی می‌توان مسائل فرهنگی و اجتماعی را به‌صورت اصولی و پایدار حل کرد. همچنین قرار است کتابی تحت عنوان «نظریه حکمرانی» که شامل دستاورد‌های علمی و مطالعاتی ایشان در این زمینه است، منتشر شود.

ضرورت اثربخشی دستگاه‌ها و بهره‌گیری از ظرفیت‌های مردمی در طرح‌های فرهنگی

استاد خسروپناه در جلسه‌ای پیرامون بررسی عملکرد دستگاه‌ها و طرح‌های فرهنگی کشور گفت: دستگاه‌های ما کارآمد هستند، یعنی وظایف خود را انجام می‌دهند، اما اثربخش نیستند. اثربخشی یعنی نتایج ملموس و تأثیرگذاری در حل مسائل اجتماعی و فرهنگی که در برخی طرح‌های موفق دیده شده است.
وی با اشاره به طرح‌هایی نظیر «نیلوفرانه»، گفت: این طرح‌ها نه‌تنها نوجوانان را از مسیر‌های انحرافی مانند تجربه‌های زیست آسیب‌زا دور کرده، بلکه آنها را متحول کرده است. باید از این تجارب موفق برای سایر مناطق کشور بهره گرفت.
استاد خسروپناه با تأکید بر نقش فعالان مردمی اظهار داشت: نباید تصور کنیم مردم توانایی یا بودجه کافی ندارند. همان‌طور که برای اینترنت و فیلترشکن هزینه می‌کنند، می‌توانند در مسیر طرح‌های فرهنگی نیز مشارکت داشته باشند. مشکل اصلی، نداشتن جهت‌گیری درست است.
وی افزود: در فرهنگ‌سازی باید نگرش فازی داشته باشیم، نه منطقی ارسطویی. ممکن است یک تلاش کوچک، تأثیر پنج درصدی در هویت ایرانی-اسلامی ایجاد کند و این بسیار ارزشمند است. این هویت باید با هم‌افزایی و تعامل تقویت شود.
استاد خسروپناه در پایان گفت: فرصت‌های گرانبهایی در اختیار ماست. از استانداران و مسئولان می‌خواهم به‌جای برنامه‌های صرفاً مدیریتی و نمادین، به‌صورت میدانی وارد عمل شوند و حداقل چهار مسئله اساسی را در یک یا دو سال حل کنند. بنده آمادگی کامل دارم تا در میدان عمل، در کنار جوانان و مردم باشم.
وی همچنین بر اهمیت هم‌افزایی و اتحاد میان مسئولان تأکید کرد و خواستار اتخاذ رویکردی اثربخش در طرح‌ها و برنامه‌ها شد.