زبان فارسی؛ حلقه وصل ایرانیان است

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مراسم پاسداشت روز زبان فارسی و بزرگداشت روز فردوسی، امروز 24 اردیبهشت‌ماه، با حضور غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، غلامرضا امیرخانی رئیس سازمان و اسناد کتابخانه ملی، سفیر ارمنستان در ایران، جمعی از اعضای پیوسته و وابسته فرهنگستان و اهالی قلم و فرهنگ در کتابخانه ملی در حال برگزاری است. 

غلامرضا امیرخانی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی، در ابتدای این مراسم ضمن خیرمقدم به میهمانان گفت: کتابخانه ملی به عنوان بزرگترین نگهبان و پاسبان میراث مکتوب زبان فارسی در جهان، از میلیون‌ها کتاب و منابع مختلف در این حوزه نگهداری می‌کند که بخش اصلی آن به زبان فارسی است. 

روزی نیست که در ایران اثری درباره فردوسی منتشر نشود

وی با بیان اینکه این گنجینه و میراث مکتوب و غیر مکتوب فارسی در اختیار پژوهشگران قرار دارد، یادآور شد:  اگر نگاهی به میراث مکتوب و نسخه‌های به خصوص نفیس هنری داشته باشیم که امروزه در کتابخانه‌های ایران و جهان نگهداری می‌شود، شاهد روند رو به رشد توجه به «شاهنامه» هستیم.

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی با بیان اینکه روزی نیست که در ایران اثری درباره شاهنامه و فردوسی منتشر نشود، به منابع موجود در کتابخانه ملی اشاره و اضافه کرد: در کتابخانه ملی تعداد 410 پایان نامه در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری و تعداد هفت هزار و 552 عنوان کتاب در این‌باره نگهداری می‌شود که این میزان بیانگر جایگاه بی‌بدیل فردوسی در نظر محققان و پژوهشگران ایرانی است. 

بخش دیگر سخنان امیرخانی به جایگاه شاهنامه در نظر اهل فرهنگ و تحقیق اختصاص داشت. وی با بیان اینکه تا مقطعی نسبت به این اثر بی‌مهری صورت گرفت، گفت: از قرن هفتم به بعد و به ویژه از دوره ایلخانی شاهد توجه دوباره به شاهنامه هستیم. 

حدادعادل در ابتدای این مراسم ضمن بیان خیرمقدم به میهمان حاضر در این مراسم، گفت: در آغاز سخن به میهمانان که در آستانه روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت حکیم فردوسی بر پا شده درود می‌فرستم و مقدم همگان به ویژه تنی چند از اعضای پیوسته و وابسته و افتخاری فرهنگستان که از دیگر کشورها به ایران آمده‌اند، گرامی میدارم. 

وی با بیان اینکه فرهنگستان زبان و ادب فارسی در سال 1369 بنا شده و امسال سی و پنجمین سالگرد این مرکز است، ادامه داد: 35 سالگی برای یک مؤسسه علمی هرچند عمر کمی نیست، چندان زیاد هم نیست. ترکه نازکی که 35 سال پیش در شورای عالی انقلاب فرهنگی به همت رئیس جمهور وقت و رهبر کنونی ایران غرس شد، اکنون به نهاد برومند و بالابلندی تبدیل شده و امید می‌رود که درختی تنومند شود که سایه‌اش از خانه فراتر رود و به همسایگان دور و نزدیک بهره برساند. 

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با اشاره به تأثیر شاهنامه در فرهنگ و زبان فارسی افزود: زبان فارسی چند هزار سال رشته پیوند همه مردم ایران و مدار وحدت ملت ایران و از ارکان اصلی هویت ایرانیان به شمار می‌رود، به درجه پختگی رسیده که به فردوسی این توانایی را بخشیده که شاهنامه را با توجه به حکمت و حکایت، اسطوره و افسانه بسراید و با فراز آوردن دیوانی بیش از 50 هزار بیت کاخ بلندی از نظم پی افکند که باد و باران بدان گزندی نرساند. 

جعل نام خلیج فارس و دشمنی با زبان فارسی

حدادعادل با اشاره به پیشینه زبان فارسی و با بیان اینکه ایرانیان که در جای جای ایران زندگی می‌کرده‌اند، به زبان فارسی سخن می‌گفته‌اند، به نقش این زبان در وحدت ملی اشاره و اضافه کرد: فارسی، نا زبانی را به همزبانی بدل کرد. فارسی نه تنها حلقه وصل ایرانیان که زبان مشترک بسیاری از مردمان نزدیک و دور در شبه قاره هند، آسیای میانه، آسیای صغیر و آناتولی و غرب آسیا بوده است. 

او با اشاره به تلاش‌ها برای جعل نام خلیج فارس در ادوار مختلف گفت: بی سبب نیست که از روزگاران کهن تا امروز هر بیگانه‌ای که چشم طمع به ایران دوخته و عزت و عظمت ایرانی را برنمی‌تابد، این انگیزه را در تعرض به زبان فارسی بیان کرده و با نام تاریخی خلیج فارس هم دشمنی ورزیده است. 

حدادعادل به ظرفیت زبان فارسی در تبدیل شدن به زبان علم اشاره کرد و یادآور شد: زبان فارسی با وسعت واژگانی و نیرومندی دستور زبان خود، قابلیت رشد خود را در طول تاریخ به اثبات رسدنده است و می‌تواند هم زبان بیان احساسات، عواطف و اعتقادات و هم زبان علم و حکمت شود. 

وی در ادامه به برخی از آثار علمی و ادبی مانند ترجمه طبری معروف به «قرآن طبری» در طول تاریخ به منظور اثبات توانمندی زبان فارسی برای تبدیل شدن به زبان علم اشاره کرد. حدادعادل در ادامه به بخشی از فعالیت‌های فرهنگستان زبان و ادب فارسی در طول 35 سال گذشته اشاره کرد و گفت: فرهنگستان با این پشتوانه، 70 هزار معادل فارسی را به تصویب رساند که این مجموع در قالب فرهنگ مفصلی همزمان با برپایی نمایشگاه کتاب تهران در دسترس علاقه‌مندان به علم و ادب است. انتشار 37 مجموعه از فرهنگ تخصصی هزارواژه در رشته‌های علمی و … دربردارنده مصوبات فرهنگستان گواه دیگری برای توانمندی این زبان برای تبدیل شدن به زبان علم است. 

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی از تدوین فرهنگ جامع زبان فارسی به عنوان طرح ملی دیگری در این مرکز یاد کرد و گفت: تاکنون سه جلد از این مجموعه که مصوب شده در 35 مجلد تألیف شود، با تمرکز بر نشان دادن تحول و دگرگونی زبان فارسی با ارائه شواهد منظوم و منثور منتشر شده است. همچنین فرهنگستان توانسته با تألیف دایرة‌المعارفی به نام دانشنامه زبان و ادب فارسی مرجع قابل اطمینان و سودمندی در اختیار استادان، پژوهشگران و دانشجویان این رشته قرار دهد. 

بخش دیگر سخنان حدادعادل به فعالیت‌های فرهنگستان در حوزه زبان و گویش‌های محلی اختصاص داشت. او این زبان‌ها و گویش‌ها را برکت زبان فارسی خواند و به پژوهش 35 ساله فرهنگستان در این حوزه اشاره کرد. همچنین او رشد چشمگیر شعر فارسی در دهه‌های اخیر، گسترش ادبیات داستانی، ترجمه فراوان داستان‌های بلند و کوتاه و آثار فلسفی فیلسوفان بزرگ را نیز واقعیتی انکارناپذیر از نشانه‌های رشد زبان فارسی در سال‌های اخیر دانست. 

حدادعادل با بیان اینکه معانی عمیق و لطیف الهی و عرفانی موجود در متون نظم و نثر کهن، فارسی را به حق شایسته عنوان زبان دوم جهان اسلام ساخته است، به گسترش زبان فارسی در خارج از مرزهای ایران اشاره و اضافه کرد: نیاز سایر کشورها به زبان فارسی برای گسترش روابط سیاسی و اقتصادی و فرهنگی سبب شده است تا کرسی‌های آموزش زبان فارسی در دانشگاه‌های کشورهای خارج برقرار و کلاس‌های آزاد آموزش زبان فارسی به مشتاقان یادگیری این زبان پررونق باشد.

وی ادامه داد: بنیاد سعدی که عمر آن به 15 سال نزدیک می‌شود، در کنار فرهنگستان امر مهم آموزش و گسترش زبان فارسی را در جهان بر عهده گرفته و بر پایه اصول علمی حاکم بر آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان و استفاده از انواع امکانات در این راه تلاش می‌کند.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با تأکید بر اینکه فرهنگستان نمی‌خواهد جانشین دانشکده‌های ادبیات و مؤسسات پژوهشی در حوزه زبان فارسی باشد، یادآور شد: راهبرد اصلی، زیرساخت‌های لازم برای انواع پژوهش‌ها و فعالیت‌های زبانی و در اختیار گذاشتن آن به مؤسسات علمی، پژوهشگران، ادیبان و مترجمان است.

حدادعادل در پایان با بیان اینکه فرهنگستان درهای خود را به روی پژوهشگران و علاقه‌مندان به زبان فارسی گشوده است، تأکید کرد: فرهنگستان زبان و ادب فارسی به مناسبت فرخنده روز بیست و پنجم اردیبهشت با گرامیداشت یاد و نام فردوسی و «شاهنامه» او این روز را به همه ملت ایران و همه فارسی‌زبانان و فارسی‌دانان و دوستداران این زبان در سراسر جهان تبریک می‌گوید و امیدوار است بتواند با بهره‌مندی از استادان عالیقدری که اعضای پیوسته و وابسته و افتخاری آن در ایران و دیگر کشورهای جهان‌اند به وظیفه خطیر خود در پاسداری از این میراث ارزشمند ملی و جهانی عمل کند.

این خبر در حال تکمیل شدن است…

انتهای پیام/