رونق کنسرت های خنده در قرن جدید / “امشو” با رویکرد تعاملی

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، استندآپ کمدی یکی از فرم‌های رایج و محبوب کمدی است که در آن کمدین یا هنرمند به صورت تک‌نفره روی صحنه می‌رود و با استفاده از شوخی‌ها، داستان‌ها، مشاهده‌ها و نقدهای اجتماعی و فرهنگی در ایجاد لحظاتی شاد برای مخاطبان تلاش می‌کند.

برخلاف دیگر انواع کمدی که به صورت گروهی اجرا می‌شوند، استندآپ کمدی توسط یک نفر انجام می‌شود.

یکی از ویژگی‌های مهم استندآپ کمدی، ارتباط نزدیک کمدین با مخاطبان است. کمدین معمولاً واکنش‌های حاضرین را به شوخی‌های خود می‌بیند و ممکن است بر اساس این واکنش‌ها، اجرا را تغییر دهد یا به آن واکنش نشان دهد.

برخلاف تئاتر یا نمایش‌های پیچیده، در استندآپ کمدی معمولاً هیچ‌گونه دکور یا تجهیزات ویژه‌ای استفاده نمی‌شود. تنها یک میکروفن، گاهی صندلی یا استند و خودِ کمدین حضور دارند.

معنای واژگانی

استندآپ کمدی (Stand-up Comedy) ترکیبی از دو واژه است: استندآپ (Stand-up): به معنای ایستادن یا ایستاده بودن است. در این context (مفهوم)، اشاره به ایستادن کمدین روی صحنه و تنها بودن او دارد.
کمدی (Comedy): به معنای طنز یا شوخی است.
پس استندآپ کمدی به معنای “طنز ایستاده” یا “کمدی ایستاده” است و به طور خاص به نوعی از کمدی اشاره دارد که در آن یک فرد تنها بر روی صحنه ایستاده و شوخی‌ها و طنزهای خود را به طور مستقیم با مخاطب در میان می‌گذارد.

تاریخچه استندآپ کمدی

استندآپ کمدی در قرن 19 در ایالات متحده آمریکا و بریتانیا به شکلی ابتدایی شروع به ظهور کرد. اما در اوایل قرن بیستم، با پدید آمدن کمدین‌هایی مانند هارلی وارنر و جون بلوش، استندآپ به شکلی حرفه‌ای‌تر و ساختارمندتر در نمایش‌های کمدی تلویزیونی و کلوپ‌ها عرضه شد.

در دهه 1950، استندآپ کمدی در آمریکا گسترش زیادی پیدا کرد. کمدین‌هایی همچون لیری دیوید و ریچارد پریور با سبک‌های خاص خود توانستند استندآپ را به شکل امروزی تبدیل کنند.

استندآپ کمدی در ایران

تاریخچه شکل‌های ابتدایی کمدی تک‌نفره و نمایش‌های طنز تک‌گویی در فرهنگ ایرانی به قرن‌ها پیش باز می‌گردد. در گذشته، در نمایش‌های سنتی ایرانی همچون تعزیه و کمدی ایرانی، شخصیت‌ها به نوعی تک‌گویی‌ها و شوخی‌هایی ارائه می‌دادند که نوعی استندآپ محسوب می‌شد.

استندآپ کمدی در ایران از اواخر دهه 1380 و اوایل دهه 1390 شروع به گسترش کرد. در این دوران، برخی کمدین‌ها توانستند این سبک را به مخاطبان معرفی کنند.

رونق کنسرت‌های خنده در آغاز قرن جدید / ریاضتی با “امشو” روی صحنه

در سال‌های گذشته هم استندآپ کمدی در ایران گسترش زیادی پیدا کرده و برخی از چهره‌های این عرصه اقدام به برگزاری کنسرت‌های مستقل خود در نقاط مختلف کشور کرده‌اند. یکی از چهره‌های این هنر در کشورمان، محمد ریاضتی است. او برنامه‌های خود را با عنوان کنسرت خنده برگزار می‌کند.

ریاضتی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم درباره مسیر حرفه‌ای خود در عرصه استندآپ کمدی می‌گوید: مسیر حرفه‌ای من از برنامه‌های کودک و نوجوان شروع شد سپس با برنامه‌های تلویزیونی چون «باغ شادونه» و «خاله سارا» ادامه پیدا کرد. از سال 1394 هم به صورت مستقل کنسرت‌های خنده و استندآپ کمدی با رویکرد تعاملی با مخاطبان را آغاز کردم.

ریاضتی با اشاره به سبک استندآپی که در کارهایش دارد، تاکید می‌کند: این سبک در ایران منحصر به فرد است زیرا به‌صورت تعاملی برگزار می‌شود و نیاز به مخاطب خاصی دارد که  پذیرش این نوع طنز را داشته باشد. این سبک را خارج از ایران «مکس امینی» کار می‌کند و تا امروز من تنها کسی هستم که در ایران آن را اجرا می‌کند.

این هنرمند با اشاره به بازخوردهایی که تا امروز از مردم گرفته است، می‌گوید: اکثر کسانی که یک بار به اجراهایم آمده‌اند کار را دوست داشته‌اند و پیام‌های مثبت برایم ارسال می‌کنند.

ریاضتی با اشاره به فعالیت‌هایی که در پیش‌رو دارد، ادامه می‌دهد: در حال حاضر تور ایرانگردیِ برنامه‌هایم را با عنوان کنسرت خنده «امشو» برنامه‌ریزی کرده‌ام که از شهر شاهروی آغاز خواهد شد. کارگردانی این کنسرت خنده را خودم برعهده دارم و تهیه کنندگی آن را به طور مشترک با مجتبی شریعت پیش می‌بریم.

این هنرمند می‌گوید: حدود دوماه مشغول برنامه‌ریزی برای تور ایرانگردی «امشو» بودیم و اجرایمان را از شاهرود آغاز کردیم. چهار شب در شاهرود خواهیم بود و هر شب در دو سانس اجرا خواهیم داشت. شهرهای بعدی کرمان، گرگان، اراک و بعد از آن مشهد، اصفهان و شیراز هستند. هدفمان این است در هر ماه حداقل در دو استان درخدمت هم‌‌وطنانمان باشیم.

ریاضتی با اشاره به موضوعاتی که استندآپ «امشو» به آنها می‌پردازد، تاکید می‌کند: موضوعات این استندآپ کمدی بسیار متفاوت هستند، در این اجراها درمورد متولدانِ دهه‌های مختلف و شیوه زندگی کردن آنها، خواننده‌ها، ترانه‌ها و… صحبت خواهیم کرد. این برنامه بر اساس بداهه اجرا می‌شود به همین دلیل اگر کسی 30 شب مهمان ما باشد، حداقل در 60 درصد از اجراها اتفاقات جدید می‌بیند و برنامه برایش تکراری نخواهد بود.

او ادامه می‌دهد: بخشی از متن‌ها و داستان‌ها را خودم تحقیق می‌کنم و می‌نویسم و باقی اجرا به صورت بداهه اتفاق می‌افتد.

رونق کنسرت‌های خنده در ایران، نشان از ترویج استندآپ کمدی دارد. ظهور چهره‌های جدید در این عرصه و البته تداومِ چهره‌های قدیمی‌تر، نشان می‌دهد که استندآپ کمدی از نیازهای مهمِ جامعه امروز ایران است. شاید زمان آن فرارسیده که استعدادهای برترِ این حوزه از نقاط مختلف کشور شناسایی و معرفی شوند تا بتوانند در بسترهای موجود به فعالیت و ارائه‌ی هنرشان بپردازند.

انتهای پیام/