راهکار‌های اساسی برای رفع چالش‌های پرستاران

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، به نقل  از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، علیرضا زالی در ویژه برنامه آیینه‌های مهر که به مناسبت گرامیداشت مقام پرستاران در آستانه روز پرستار در تالار امام خمینی (ره) برگزار شد، ضمن تبریک روز پرستار به همکاران پرتلاش جامعه پرستاری کشور و دانشگاه، پرستاران را ستون اصلی عرصه سلامت کشور توصیف کرد و گفت: پرستاران به عنوان قشر پرافتخار نظام سلامت در طول سنوات گذشته علیرغم تمام سختی‌ها خدمت‌رسانی به مردم و آحاد شهروندی را با هیچ چیز دیگری معاوضه نکردند.

وی افزود: در تمام ادوار اخیر همکاران گروه پرستاری در اقصی نقاط کشور و از جمله در دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی نشان دادند که از پیشقراولان عرصه خدمت‌رسانی به مردم هستند، دوران سخت و پرمشقت کرونا، آزمون سخت و میدان محک پیچیده‌ای بود، این دوران بیانگر این مهم بود که پرستاران در تمام ادوار و بحران‌ها جانفشانی کرده‌اند و با کمترین امکانات جان خود را به خطر انداختند تا جان آحاد شهروندی را نجات دهند.

وی با بیان اینکه در دوران کرونا بیش از ۳۰۰ نفر از جامعه سلامت به مقام رفیع شهادت رسیدند، اضافه کرد: در این میان ۱۵۰ نفر از شهدای این حوزه مستقیما مربوط به حوزه پرستاری می‌شوند، اما اگر افرادی را که به صورت غیرمستقیم از جامعه پرستاری به شهادت رسیدند در نظر بگیریم قطعا تعداد شهدای پرستار بسیار بیشتر خواهد شد.

زالی به پیش‌بینی فدراسیون جهانی پرستاری اشاره کرد و گفت: طبق پیش‌بینی این سازمان، در ۴۴ کشور جهان که بیشترین میزان چرخش ویروس کرونا را ثبت کرده‌اند، مجموع افرادی که در قامت سفیدپوشان عرصه سلامت به مردم خدمت‌رسانی کرده‌اند و جان خود را فدا کردند، بیش از ۲۰ هزار نفر است.

وی به ابعاد مخلف کرونا نیز اشاره کرد و افزود: این بخش به مشکلات مزمن و جانکاه کرونا مربوط است. طبق پیش‌بینی‌ها بیشترین بخش کرونای مزمن که مشکلات روانی، ریوی، اجتماعی، جسمی، اضطراب‌ها را شامل می‌شود، مربوط به جامعه پرستاری است.

وی تاکید کرد: در کشور ما پرستاران با درجات مختلف، مشکلات پسا کرونا و آثار زیانبار آن را تجربه می‌کنند، باید توجه به این مشکل و بررسی آن بیش از پیش مورد توجه باشد.

 زالی با اشاره به مشکلات فعلی گروه پرستاری گفت: بدون شک روز پرستار فرصت مناسبی برای بررسی ابعاد مختلف این حرفه است و باید برون‌داد و پیام این روز برای گروه پرستاری کشور و دانشگاه محسوس باشد.

رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی خاطرنشان کرد: علی‌رغم اینکه تمام مسئولان ارشد کشور دربخش‌های اجرایی و قانونگذاری، به معضلات حرفه پرستاری و گلایه‌های به‌حق آنان واقفند، اما سرعت رفع مشکلات جامعه پرستاری در تناسب با معضلات و مطالبات انباشت شده گروه پرستاری نیست.

زالی با تاکید براینکه مطالبات گروه پر افتخارپرستاری اساسا صنفی است ادامه داد: این گلایه‌ها و مطالبات هرگز آغشته با موضعات سیاسی نیست و صرفا مطالبات به حق مدنی است.

وی برای افزایش رضایتمندی شغلی پرستاران بر ضرورت رفع ناترازی بین مطالبات و آنچه در راستای رفع چالش‌های گروه پرستاری انجام شده تاکید کرد.

 زالی افزود: رفع این مطالبات نباید رویکرد امنیتی داشته باشد، بلکه باید در چارچوب قانونی این مطالبات منطقی ریل‌گذاری و پیگیری شود.

وی با طرح این سوال که آیا ظرفیت‌های مالی و بودجه‌ر یزی کشور در شرایط فعلی امکان پاسخگویی به مطالبات پرستاری را دارد یا خیر؟ گفت: اگر عزم مستمر مبتنی بر حل مشکل علاج‌جویانه حاکم باشد استفاده از این ظرفیت، شدنی است.

رییس دانشگاه با اشاره به اینکه حدود سه هزار و ۷۰۰ کارشناس پرستاری در دانشگاه در حال فعالیتند، اظهار کرد: علی‌رغم اینکه در سه سال گذشته آزمون‌های استخدامی در دانشگاه برای جذب پرستار برگزار شد، اما کماکان با تمام تلاش‌ها در بهترین شرایط ضریب پرستار به تخت ۹ دهم است.

وی اضافه کرد: برای رسیدن به عدد یک به صورت آنی به جذب ۳۰۰ پرستار در دانشگاه نیاز داریم و یا اگر بخواهیم به اعداد ملی نزدیک شویم، جذب هزار کارشناس پرستاری ضرورت دارد.

وی با اشاره به فرسودگی شغلی در رشته پرستاری گفت: نهایتا سقف اضافه کار در رشته پرستاری بین ۵۰ تا ۷۰ ساعت است و این در شرایطی است که بسیاری از پرستاران از این سقف عبور کرده‌اند، پیامد این موضوع منجر به فرسودگی شغلی، ایجاد مشکلات جسمی و روانی و در برخی موارد مختل شدن نظم درون خانواده خواهد شد.

۸۰ درصد نیروی پرستاری کشور را زنان تشکیل می‌دهند

رییس دانشگاه با بیان اینکه بیش از ۸۰ درصد نیروی پرستاری در کشور را زنان تشکیل می‌دهند، گفت: زنان در داخل خانواده‌ها هم نقش حیاتی دارند و فقدان حضور آنان خانواده و ابعاد اجتماعی را دچار آسیب خواهد کرد.

زالی با بیان اینکه افتتاح و توسعه بیمارستان‌ها در دستور کار است، ادامه داد: با مدل فعلی و با افتتاح بیمارستان‌های جدید از جمله مفتح ورامین، زعیم پاکدشت، پیشوا و توسعه بخش‌های بیمارستانی تامین کادر پرستاری با مشکل مواجه خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه ۲۵ درصد نیرو‌های پرستاری که در سال گذشته جذب مراکز درمانی و بهداشتی دانشگاه شده‌اند غیربومی هستند، ادامه داد: این افراد مشکل اسکان دارند و این مسئله برای پرستاران مجرد با افزایش اجاره بها و رشد نابهنجار قیمت مسکن به مراتب بیشتر است.

همدردی نقطه آغاز رفع چالش‌های پرستاری است

زالی ارایه راهکار برای رفع مشکلات حوزه پرستاری را مورد تاکید قرار داد و افزود: باید عزم جدی در سازمان‌های برنامه و بودجه و اداره استخدامی و همچنین کمیسیون بهداشت و درمان مجلس برای رفع چالش‌های گروه پرستاری از همدردی عبور کند، همدردی و همزبانی نقطه آغاز است.

وی با بیان اینکه در آستانه بودجه‌ریزی سال ۱۴۰۴ هستیم، خاطرنشان کرد: روز‌ها و سال‌های آینده دیر است، اگر امروز راهکار جدی برای همکاران گروه پرستاری در سراسر کشور با نگاهی به بودجه‌ریزی در نظر گرفته نشود، مطالبات بر زمین خواهد ماند.

رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تاکید کرد: سازمان نظام پرستاری در خط مقدم پیگیری مطالبات گروه پرستاری است، این سازمان و سازمان‌های ذی‌ربط وظیفه بلادرنگ دارند تا از ظرفیت بودجه‌ریزی به بهترین شکل استفاده کنند.

زالی با اشاره به اینکه اقداماتی برای بالابردن عدد اضافه کار، اقدامات تسکینی و موقت است اضافه کرد: خبر خوش این است که فرمول مناسبی برای پرستاران بالینی که حق بیمه پرداخت می‌کنند به عدد ۱۴۴ برای سال اول تقسیم می‌شود، البته این مدل به شرطی کارایی دارد که هرسال به آن ترتیب اثر داده شود و فرمول در گام اول ابلاغ شود.

افزایش عدد اضافه کار در رفع چالش‌های پرستاران نقش تسکینی دارد

وی با تاکید بر اینکه گام دوم برای رفع چالش‌های گروه پرستاری، ایجاد نقشی از سوی سازمان اداره استخدامی برای مجلس شورای اسلامی است، توضیح داد: دلیل اضافه کار اجباری کمبود نیروی انسانی است و افزایش اضافه کار صرفا نقش تسکینی دارد، اما مشکل را اصولی حل نخواهد کرد، باید به سمتی حرکت کنیم که مجوز‌های استخدام بروزرسانی شود و دقیقا در این نقطه نقش سازمان اداره استخدامی کشور بسیار پررنگ‌تر است.

مجوز اداره استخدامی کشور باید پیوست سازمان برنامه و بودجه را داشته باشد

زالی با بیان اینکه مجوز اداره استخدامی کشور باید پیوست سازمان برنامه و بودجه را داشته باشد افزود: مشخصا این موارد در اختیارات دانشگاه نیست و از سوی دولت باید پیگیری شود.

وی از کمبود ۱۰۰ هزار نفری پرستار در کشور خبر داد و گفت: اگر از همین امروز سالانه ۱۰ هزار پرستار جذب شود، ۱۰ سال بعد به رفع نیاز‌های نقطه حال حاضر می‌رسیم، درحالی که ۱۰ سال آینده نیاز‌های روز ما تغییر کرده است.

لزوم جذب نیروی پرستاری پاره‌وقت

رییس دانشگاه جذب نیروی پرستاری پاره‌وقت را راهکار موثری برای بهبود فرآیند رفع چالش‌های این حوزه دانست و افزود: بسیاری از کارشناسان پرستاری به دلایل مختلف امکان فعالیت تمام وقت را ندارند، باید مدل‌سازی کنیم تا با هماهنگی لازم این مدل با رعایت کرامت پرستاران در بیمارستان‌ها اجرایی شود.

زالی با اشاره به اینکه ۳۳ درصد نیرو‌های پرستاری کشور در تهران فعالیت دارند، گفت: باید برای این افراد که در گروه‌هایی نظیر هوشبری، کمک پرستار، اتاق عمل و نیرو‌های پشتیبانی هستند، بند “و” اعمال شود.

وی به بیانات مقام معظم رهبری در حضور وزیر بهداشت وقت و کارشناسان اشاره کرد و گفت: طبق فرمایش ایشان به طور کلی قرارداد استخدامی در قالب نیروی شرکتی و یا ۸۹ روزه در شان پرستاران نیست. امسال باید در حرکتی جهادی بین مجلس و دولت قرارداد نیرو‌های شرکتی و ۸۹ روز پرستاری تغییر کند.

تاکید زالی بر لزوم اجرای طرح تعرفه پرستاری

اجرای طرح تعرفه پرستاری پنجمین پیشنهاد رییس دانشگاه برای رفع چالش‌های این حوزه بود.

وی در این باره اظهار کرد: ۱۷ بند آسیب‌شناسانه برای عدم رضایت شغلی پرستاران علیرغم تامین بودجه اجرای طرح تعرفه‌های پرستاری استخراج شده است، باید با کسب نظر جامعه پرستاری و ۱۷ بند استخراج شده امکان اینکه طرح تعرفه نظام پرستاری در چارچوبی که به افزایش رضایتمندی ختم شود، شدنی است.

بدهی ۸ هزار میلیارد تومانی بیمه‌ها و بخش‌های دولتی به پرستاران

 زالی ادامه داد: مجموع مطالبات بیمه‌ها و بخش‌های دولتی که در قالب کارانه و سایر محل‌ها به گروه شاغلین سلامت بدهکارند به ۳۲ همت می‌رسد و از این تعداد هشت همت مربوط به گروه پرستاری است.

وی اضافه کرد: اگر طبق فرمول این مطالبات وصول شود از فروردین ماه باید ماهانه ۵۵ میلیارد به این بخش اختصاص یابد.

وی از امضای تفاهم‌نامه‌ای با حضور رییس جمهور و وزیر بهداشت و سازمان برنامه و بودجه خبر داد و گفت: از مفاد این تفاهم‌نامه‌ها خبر‌های خوشی به گوش می‌رسد.

طرح فوق‌العاده خاص برای پرستاران حقوق تلقی شود

رییس دانشگاه درباره اجرای طرح فوق‌العاده خاص برای پرسنل مواردی را مطرح کرد و افزود: پیشنهاد این است که “فوق‌العاده خاص” برای کارکنان نظام سلامت و ازجمله همکاران گروه پرستاری در قالب بودجه سال آینده به عنوان حقوق تلقی شود.

 زالی با اشاره به آمارمهاجرت پرستاران، حل مشکل و تامین نیروی پرستاری را یک ضرورت ملی توصیف کرد.

زالی موضوع رفاهیات را یکی از مهمترین عوامل مهاجرت پرستاران عنوان کرد و گفت: در دنیا پست‌های پرستاری تشنه جذب این افراد هستند.

رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی تا سال ۲۰۲۵، ۲۵ میلیون حرفه شغلی در دنیا با کمبود مواجه است، تاکید کرد: باید با فرمولی منطقی برای حفظ و نگه‌داشت نیروی پرستاری تلاش کنیم و پیوست ویژه داشته باشیم.

وی با اشاره به اینکه بخش مهمی از مطالبات پرستاران فصول مشترک ملی دارد، ادامه داد: باید تیم فعالی با نگاه ملی و مطالبه‌جویانه چالش‌های حوزه پرستاری را دنبال کند.

 زالی تشکیل تیم فعال با نگاه مدنی، مطالبه جویانه و در چارچوب اصول حرفه‌ای را با هدف پیگیری مطالبات پرستاران مورد تاکید قرار داد و افزود: باید در دانشگاه کمیته‌ای تحت نظارت مستقیم ریاست دانشگاه تشکیل شود و تمام بیمارستان‌های تابعه دانشگاه در این کمیته تخصصی نماینده داشته باشند و مطالبات ملی در قالب نظام پرستاری و معاونت پرستاری پیگیری شود و مطالبات دانشگاه را با هم‌افزایی مرتفع کنیم.

رییس دانشگاه در خاتمه از تمامی ارکان و فعالان حوزه پرستاری قدردانی کرد و تلاش برای حفظ و افزایش کرامت پرستاران و ضرورت حفاظت مناسب قشر پرتلاش پرستاری را در برابر انواع آسیب‌ها الزامی عنوان کرد.