حضور و مشارکت مردم، از الزامات اجرای برنامه‌های ۵ ساله است

به گزارش  خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما ، محمد خوش چهره نماینده دوره هفتم مجلس شورای اسلامی و اقتصاددان گفت: سابقه برنامه نویسی در ایران به سال ۱۳۲۷ بر می گردد. شش برنامه قبل از انقلاب و هفت برنامه هم بعد از انقلاب تدوین شده است. دولت ها، منویات، آرمان ها و برنامه های خود را در برنامه های ۵ ساله توسعه مطرح می کنند.

وی گفت: تدوین برنامه فرآیندهایی دارد. اگر برنامه ای خیلی خوب تدوین شود، تنها ۵۰ درصد از راه را رفته است و ۵۰ درصد باقی مانده آن، اجرای برنامه است. یکی از الزامات زمینه های اجرایی، حضور و مشارکت مردم است.

خوش چهره در پاسخ به اینکه علت موفق مطرح شدن برنامه سوم بعد از انقلاب در بین صاحبنظران چیست، اظهار کرد: اینکه برنامه ها در چه مقطع زمانی و با چه شرایطی بودند، مهم است. در برخی موارد، درایت، برنامه ریزی، اعداد و ارقام واقعی تر بوده، از یک طرف هم منابعی که باید برنامه را تحقق ببخشد، بخشی اش ملی بوده و ناشی از رونق تولید و بخش دیگری از منابع با خام فروشی نفت بدست آمده است.

وی گفت: در دوره اصلاحات، قیمت نفت به کمترین میزان خودش یعنی ۷ دلار رسیده بود. برعکس، در دوره بعدی یک دفعه به ۱۴۰ دلار رسید. بنابراین برنامه ریز و تصمیم گیرنده به لحاظ منابع محدودیتی نداشته است. آیا این مورد، حسن برنامه ریز است یا موهبت جهانی ناشی از افزایش قیمت نفت؟

این نماینده پیشین مجلس در ادامه اظهار کرد: در آسیب شناسی برنامه ها می توان ایرادات ساختاری را مطرح کرد که هر برنامه نسبت به برنامه دیگری، متفاوت است. یکی از این ایرادات، جمع آوری، پردازش و تحلیل اطلاعات است. مرحله دیگر، اجرا، نظارت و کنترل بر فرآیند عملکرد برنامه هاست. منظور از اجرا، جلب مشارکت ذینفعان است. ذینفعان شامل آحاد مردم و فعالان اقتصادی و صاحبنظران در حوزه های مختلف هستند.

خوش چهره ادامه داد: یکی از ایرادات در جمع آوری و پردازش اطلاعات است. کسب اطلاعات باید مبتنی بر فرآیند صحیح جمع آوری اطلاعات باشد. هرچه جلوتر می رویم، سطحی نگری، ساده انگاری در کسب اطلاعات متاسفانه بیشتر می شود و با چنین فرآیندهایی برنامه خوبی بدست نمی آید. اگر فرض کنیم همه مناسبات و فرآیندهای یک برنامه به خوبی انجام شود و اطلاعات صحیحی هم جمع آوری شده باشد، این سوال پیش می آید که آیا به خوبی اجرا می شود یا خیر؟ در بسیاری از موارد، مشکل اجرا، نظارت و کنترل بر فرآیند عملکرد داریم.

وی در پایان تاکید کرد: بنابراین، در یک جمع بندی می توان گفت که ممکن است فرآیندها مشکل داشته باشند، نوع نگاه برنامه ریز و قانونگذار به این برنامه ها که می تواند محدودنگری، خام انگاری و ساده انگاری باشد.