گروه اندیشه: به نظر می رسد دولت پزشکیان قرار است یکی از نظریه پردازان نظریه «سعادت» را در مصدر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار بدهد. او کسی نیست جز دکتر احمد میدری اقتصاددان ایرانی و معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در دولت روحانی؛ نماینده آبادان در دوره ششم مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس. به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، میدری دارای دکترای تخصصی اقتصاد و فوق لیسانس توسعه و برنامه‌ریزی اقتصادی از دانشگاه تهران است و سابقه تدریس در دانشگاه علامه طباطبایی و دانشگاه شهید چمران اهواز دارد. او در سال ۱۳۸۲، دوره کوتاه‌مدت آموزشی و پژوهشی دانشگاه سازمان ملل را نیز طی کرده‌است.
نظریه پرداز توسعه؛ جلد اول، کتاب «در جستجوی سعادت عمومی»
در انتخابات زودهنگام چهاردهم دوره ریاست جمهوری در ایران، احمد میدری به عنوان مشاور اقتصادی مسعود پزشکیان در برنامه میزگرد اقتصادی شبکه یک سیما حاضر شد. میدری در این میزگرد آموزش و بهداشت را به عنوان دو کالای عمومی معرفی کرد که باید خارج از نظام بازار در اختیار شهروندان قرار گیرد. این اقتصاددان بازسازی اقتصادی بر اساس عدالت اجتماعی را ایده اصلی پزشکیان دانست.
میدری با توجه به تجربه مجلس ششم، و رویکردهای منازعاتی اصلاح طلبان و اصولگرایان، و آثار مخرب آن بر توسعه کشور، تلاش کرده با تدوین دو جلد کتاب با عنوان «درجستجوی سعادت عمومی» راهی جدید، مبتنی بر توافق سازی و ائتلاف مسئله مدار را در چارچوب دولت وفاق ملی ارائه دهد. از این منظر او با توجه به جامعه و دولت ضعیف در ایران، و همچنین فضاهای منازعاتی و حذفی که هر گونه توسعه را منتفی می سازد، به بحث مذکور پرداخته راه های تحقق دولت وفاق ملی و توسعه و رفاه کشور را ارائه می دهد. کتاب «حکمرانی خوب و امکان‌سنجی آن در ایران» از آثار پیشین اوست. جلد اول، کتاب «در جستجوی سعادت عمومی» بازخوانی انتقادی مشروط‌سازی قدرت، و جلد دوم، درآمدی بر توانمندسازی حکومت و جامعه، در دسترس علاقمندان به مباحث توسعه و گذار قرار دارد.
میدری در جلد اول کتاب «در جستجوی سعادت عمومی»، هدف از تالیف کتاب را «تحقق هدف توانمند سازی حکومت و جامعه» ذکر کرده که « نیازمند نظریه‌پردازی در سطوح مختلف و کاربردی است.» او در تشریح هدف مذکور در جلد نخست کتاب مطرح کرده است که : « کتاب حاضر مشروط سازی قدرت را که ایده رایج تحول خواهان از مشروطه تا کنون بوده، مورد بحث و بررسی قرار داده است و مشروط و محدود سازی قدرت برای توانمند سازی مردم و در عین حال گسترش پایگاه مردمی حکومت و در نهایت توانمندسازی حکومت مفروض است.»
او در ادامه می افزاید: «مستشرقین قدرت حاکم در ایران را مطلق العنان و ساختار سیاسی ایران را در طول تاریخ استبداد فردی معرفی کرده‌اند. از مصاحبه شوندگان خواسته شده که نظر خود را در خصوص نظریه استبداد شرقی بیان کرده و توصیه حود را برای ایران امروز ارائه دهند. آیا قدرت حاکمان در تاریخ ایران نامشروط بوده است و امروز برای مشروط سازی قدرت چه باید کرد؟» کتاب حاوی متن تفصیلی پاسخ های صاحب نظران مصاحبه شونده در این زمینه است.
جلد دوم، کتاب «در جستجوی سعادت عمومی» ؛ دست شستن از منازعه
در جلد دوم میدری دنبال پاسخ به این سوال است که چگونه می‌توان به توسعه و آزادی دست یافت. در جلد دوم علاقمندان به بحث های توسعه در ایران به مباحث متفاوتی در این باره دست می یابند. میدری معتقد است که «اگر این مسئله را با مسائل روز جامعه ایران ترکیب کنیم به نظر می‌رسد برای برون‌رفت از شرایط کنونی باید در دو سنت حکومتداری و روشنفکری تجدید نظر کرد. سنت حکومتداری از رضا شاه تا کنون جامعه ستیزی و روشنفکری دولت ستیزی یا مهار قدرت است. حامیان استقرار مردم سالاری از جمله روشنفکران ایران از مشروطه و به ویژه پس از اقدامات استبدادی رضا شاه مسئله اصلی ایران را مهار قدرت تعریف کردند. در این چهارچوب اصلاح امور مملکت نیازمند تحقق نهادهای مردم سالار (انتخابات آزاد، قوه قضاییه مستقل، رسانه های آزاد و …) و مشروط شدن قدرت است. مردم سالاری یک ارزش بنیادین است و نمی توان در آن تردید کرد، اما مدل مرسوم گذار به مردم سالاری در ایران موضوعی قابل بازاندیشی است. به نظر می‌رسد طی یک قرن گذشته انتقال نهادهای مدرن مردم سالار به جامعه ایران با بن‌بست سیاسی روبرو بوده است.»
او برای روزنه گشایی و راهگشایی، راه حل خود را برای «توانمند سازی حاکمیت و جامعه» تشریح کرده است.» شواهد و نظریه های مختلف در رد نظریه مستشرقین از تاریخ ایران در کتاب آمده است و توصیه های متفاوتی برای نظام سیاسی ایران از سوی مصاحبه شوندگان مطرح شده است. هم بحث تاریخی و هم توصیه برای ایران نشان می‌دهد که گنجینه‌ای از دقائق علمی در متفکرین حاضر وجود دارد که برای همه‌ی ما می‌تواند مفید باشد.»
آنچه پزشکیان در شعارهای انتخاباتی خود و پس از رسیدن به ریاست جمهوری در خصوص راهبرد حرکت به سمت توافق سازی در کشور برای حل مشکلات در این دوره پر مشقت کشور بیان کرده است، از سال ها پیش دغدغه فکری و پژوهشی دکتر احمد میدری بوده و در جهت تبیین آن در ساحت سیاسی و سیاستی کشور در این مدت اهتمام فراوانی داشته است.
او راه برون‌رفت از سه بیراهۀ مذکور (یعنی دموکراسی‌خواهی در دولت ضعیف، ایجاد حکومت توانمند با تضعیف جامعه و منازعه با حکومت توانمندبرای مردمسالاری) را دست کشیدن از منازعه برای باز توزیع قدرت میان حکومت و جامعه و ائتلاف برای افزایش قدرت جامعه و حکومت به طور همزمان می داند و می گوید: « … این الگو نه تنها در ایران بیگانه نبوده بلکه هرگاه در ایران ثبات سیاسی وجود داشته و از یورش اقوام و همسایگان در امان بوده است، شیوه‌ای از حکومتداری مشاهده می‌شود که اقتدار حکومت با سازمان یافتن جامعه همراه می‌شود.»
روزنامه شرق نیز در معرفی جلد دوم با اشاره به بخش هایی از کتاب به تفاوت میان سنت رضاشاهی، که اقتدار را در تضعیف نهادهای مردمی می دانست، با چگونگی رشد اقتصادی ایران در برهه هایی از تاریخ ایران در کتاب اشاره می کند و می نویسد: «برخلاف سنت رضاشاهی که اقتدار را در تضعیف نهادهای مردمی جستجو می‌کرد، در برهه‌هایی از تاریخ ایران، حکومت‌های پادشاهی مانند حکومت صفوی بوده‌اند که قدرت خود را در پرتو تشکل یافتن جامعه ونهادهای مردمی می‌دیدند و از طریق ائتلاف با گروه‌ها وسازمانهای اجتماعی توانسته‌اند علاوه بر بقای خود،رشد اقتصادی و فرهنگی نسبی را رقم بزنند.»
میدری در این کتاب با بازخوانی تاریخ کشور از منظر چارچوب‌های مختلف نظری، کوشیده است به سهم خود به نقد گفتمانی و عملکرد جریان‌های سیاسی کشور در چند دهه گذشته بپردازد و نشان دهد که ریشه مشکلات در منازعه طولانی‌مدت و مزمن جریان‌های مختلف قدرت در طول تاریخ معاصر بوده است.
کتاب راه برون‌رفت از مشکلات و حرکت در جهت سعادت عمومی کشور را انتخاب راهبرد دست شستن از منازعه و ایجاد ساز و کارهای توافق‌سازی و ایجاد ائتلاف‌های مسئله محور جهت کاستن از مشکلات پیش روی کشور می‌داند.
توانمندی هایی فراتر از ریاست بر یک وزارتخانه
از هدف های مهم تدوین دوجلد کتاب بر می آید که نقد به تنهایی کارساز نبوده، و اندیشه نونهادگرایی، دنبال تغییر جهان، برای توافق و حرکت های مسالمت آمیز است. از این رو از نظر میدری « خیرین سیاسی می توانند با نقد وضعیت موجود، ارائه راهکار، و لابی با دولت‌ها، به مسئولان کمک کرده تا سیاست‌های نادرست را تغییر دهند» حمایت‌طلبی (Advocacy) ابزار قدرتمندی برای انتقال پیام به مخاطبان هدف، به منظور اثرگذاری بر فرآیندهای تصمیم‌گیری و رشد گفتمان چندوجهی در عرصه سیاست‌گذاری و می تواند مجموعه اقداماتی را برای کاهش فاصله میان آنچه هست (وضع موجود) و آنچه که باید باشد (حالت ایده‌آل) ارائه دهد. از نظر او «حمایت‌طلبی یک فرآیند آگاهانه برای تأثیرگذاری بر روی افرادی است که در تصمیم‌گیری، تدوین، تغییر و اجرای سیاست‌ها نقش دارند»
برخی میدری را نظریه پرداز توانمندی می دانند که قادر است در هیات دولت، علاوه بر اداره وزارت تعاون، پشتوانه فکری برای راهبرد عدالتخواهی و توافق گری رئیس جمهوری برای تقویت دولت و جامعه باشد. سیدجواد حسینی سرپرست سابق وزارت آموزش پرورش در باره میدری می نویسد: « او در هیات دولت علاوه بر کارو فعالیت وبرنامه ریزی در وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی می تواند مهم‌ترین پشتوانه فکری برای راهبرد عدالتخواه و توافق‌گرای رییس جمهورودر راستای توانمند سازی حاکمیت جامعه باشد و در مسیر تقویت جامعه قوی-دولت قوی عمل نماید،دولت وفاق ملی با حضور او ودرجستجوی سعادت عمومی کامیاب تر خواهد بود امیدوارم نمایندگان مجلس با رای به او ده‌ها میلیون فقیر و محروم ماندگان جامعه را که حق زندگی طبیعی از ایشان سلب شده است رادرمسیر زندگی از دست رفته شان قرار دهند. »
بیشتر بخوانید:
تجدیدنظر شجاعت می خواهد
آشوب یا توسعه؛ ملت و دولت کدام را انتخاب می کنند؟ / فرمول های آشتی برای توسعه ایران چیستند؟ / امکان ایجاد «مساله مشترک» میان مردم و دولت چقدر است؟
ببینید | مردم و دولت چگونه واقع بین خواهند شد؟ / آیا بعد از مشروطیت وکنار رفتن نظم قبلی نظم بهتری ایجاد شد؟
ببینید | انتخاب مشترک مردم و نظام، عدم ورود به جنگ غزه بود / باید از ابزار گفت و گو با جهان استفاده کنیم
کلاهبرداران سیاسی چه هویتی دارند؟ / خطای محاسباتی براندازان چیست؟ / تعمیم اشتراک مردم و حاکمیت در عدم ورود به جنگ فلسطین به عرصه های دیگر
ببینید| دولت ها نمی توانند بهشت بسازند / لاک پشت ها برنده اند نه خرگوش ها
216216