تشکل دانشجویی اهل سیاسی‌کاری نیست/ باید برای تمام اقشار دانشگاهی برنامه داشته باشیم نه گروهی خاص +فیلم
در گفت‌وگو با دانشجو| بررسی تشکیلات تراز و دانشگاه اثرگذار به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، دانشگاه قلب اثرگذاری منطقی و مسئله‌محور روی تحولات و مشکلات جاری کشور است. بازگشت به دانشگاه مستلزم ایجاد فضایی برای تعامل و نقد معقولانه در میان دانشگاهیان، اعتماد به نیروها و ایجاد تشکیلات متکثر از اندیشه‌ها و ایده‌های گوناگون
در گفت‌وگو با دانشجو| بررسی تشکیلات تراز و دانشگاه اثرگذار
به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، دانشگاه قلب اثرگذاری منطقی و مسئله‌محور روی تحولات و مشکلات جاری کشور است. بازگشت به دانشگاه مستلزم ایجاد فضایی برای تعامل و نقد معقولانه در میان دانشگاهیان، اعتماد به نیروها و ایجاد تشکیلات متکثر از اندیشه‌ها و ایده‌های گوناگون است.
ضرورت جدی گرفتن دانشگاه و برنامه‌ریزی دقیق برای ایفای نقش تشکل‌های دانشگاهی را شاید بتوان نخستین گام در حرکت به سوی این مسیر دانست.
سجاد مقدس مسئول هیئت دانشجویی دانشگاه شهید بهشتی و مسئول سابق بسیج دانشجویی این دانشگاه، درباره ویژگی‌های تشکیلات دانشجویی تراز و معیارهای دانشگاه اثرگذار با ما به گفت‌وگو پرداخت.
* از اینجا شروع کنیم که اساساً چه فاکتورهایی را برای جذب دانشجو به فعالیت‌های تشکیلاتی مؤثر می‌دانید و چه مقدماتی برای کادرسازی متصور هستید؟
مقدس در پاسخ گفت: فضای دانشجویی واقعاً فضای جذابی برای کار کردن است. من همیشه به رفقای خودمان که در بسیج دانشجویی فعالیت دارند، می‌گویم که تجربه‌هایی که به دست می‌آید، تجربه‌های گران‌مایه‌ای است. من قبل از این، فضای تشکیلات تربیتی، تشکیلات دانش‌آموزی و حتی تشکیلات هیئت‌های محلی و شهری را تجربه کرده بودم، اما مجموعاً فضای تشکیلات دانشجویی تجربه‌های جمعی مشترکی دارد که تقریباً دیگر تکرار نمی‌شود. این دوران ۴ ساله کارشناسی که بگذرد، حالا اگر بعدش هم حس و حال داشته باشد، شاید در دو سال ارشد هم فعال باشد؛ دیگر این فرصت پیش نمی‌آید. فرصتی آزاد که با گروهی دغدغه‌مند در این حوزه، می‌توان کار جمعی انجام داد و در همه حوزه‌ها فعالیت کرد.
وی ادامه داد: یعنی هر اتفاقی که بخواهد رقم بزند، هم اختیار دارد، هم توان، و هم یک جمع مؤمن صالح کنار هم جمع شده‌اند و تجربه‌های خوبی در فضای دانشجویی به دست می‌آید. این اختیاری که دانشجو دارد، تمرینی برای مدیریت نیز هست. خیلی از بچه‌ها می‌گفتند که حالا فارغ از اینکه شما وظیفه‌ای در قبال انقلاب اسلامی دارید، این فضا را به عنوان یک تجربه گران‌مایه ببینید. بعدها می‌توانید از توشه‌ای که برای خودتان اندوخته‌اید، استفاده کنید. فکر نمی‌کنم تا ۱۰ سال دیگر هم بتوانید مثلاً در جایی، ۷ تا ۸ یا حتی ۲۰ نیرو زیر دست شما با همدیگر کار جمعی انجام دهند. یا ۲۰۰ نفر را به اردو ببرید. اینها تجربه‌های خیلی مهمی هستند که بعدها حتماً به آن فرد کمک می‌کند.
اما چه امری در دانشگاه مغفول مانده که باید بیشتر روی آن متمرکز شویم تا دانشگاه به ظهور و بروز بهتری دست پیدا کند؟ به نظر من، خود دانشگاه مغفول مانده است. متأسفانه ما همه کنش‌هایمان را در فضایی پیش می‌بریم که دانشگاه عملاً جایگاهی در آن ندارد؛ چه در کنش‌های سیاسی و چه در کنش‌های فرهنگی‌مان. مثلاً سر انتخابات مجلس و ریاست جمهوری من خیلی اصرار داشتم که باید دانشگاه را دریابیم. ولو اینکه کار کردن در دانشگاه، مخصوصاً دانشگاه شهید بهشتی، خیلی سخت است. اما ما که بسیج دانشجویی هستیم، باید اولویت اصلی‌مان دانشگاه باشد. بسیجی کسی است که در جای درست تصمیم درست بگیرد و عمل کند. ما نباید نقطه مبداً خود، یعنی دانشگاه را ول کنیم و به نقاط دیگر بپردازیم.
دانشگاه، غیر از بسیج دانشجویی، در حوزه فرهنگی و سیاسی و غیره هیچ متولی دیگری ندارد. دانشگاهی که الان رخوت تمامش را گرفته است، چه در عرصه علمی و چه فرهنگی. متأسفانه مسئله دانشگاه در کنش‌های دانشجویی مغفول مانده است. ما همیشه می‌خواهیم در فضای جنبش دانشجویی بگوییم که برای بقیه چه کاری می‌توانیم انجام دهیم، اما قشر دانشجو کجای این قضیه است؟
این به نظر من نقطه مهمی است که خود دانشگاه مغفول مانده است. اگر انقلاب اسلامی دانشگاه بتواند اثرگذاری داشته باشد روی قشر دانشجو و اساتید، تشکیلات باید بتواند برای همه اقشار دانشجو حرف داشته باشد و زمین بازی طراحی کند؛ از استاد حزب‌اللهی تا دانشجوی حزب‌اللهی و حتی کسی که مثل ما فکر نمی‌کند. تشکیلاتی که بتواند همه را دور خود جمع کند، اما در عین حال یک نگاه و نگرش به مسئله انقلاب اسلامی داشته باشد.
ما معمولاً همه تفکرها را در دانشگاه در نظر نمی‌گیریم. بیشتر به یک قشر خاص چسبیده‌ایم با یک موضوع خاص و یک مدل خاص. بسیج دانشجویی حالا تو چارت واقعی‌اش ۶ تا معاونت دارد، هفتم معاونت دارد. خب همه معاونت‌ها خاص نیستند. تشکیلاتی که بتواند همه این طراحی زمین‌ها را داشته باشد و هسته‌های مختلفی را در هر زمینه‌ای مثل فرهنگی، علمی، داخل دانشکده‌ها و بر اساس علاقه خودشان تشکیل دهد، می‌تواند در نقطه مطلوب عمل کند.
*شما چه تجربه‌ای از برگزاری تریبون‌های آزاد دارید که بتواند به بچه‌ها کمک کند و آنها از این تجربیات استفاده کنند؟
مقدس پاسخ داد: ما در فضای تریبون آزاد‌ها بنایمان بر خود دانشگاه بود. از اول هم من به همه عزیزان اعلام کردم که نقطه اصلی کارمان دانشگاه است. حتی در حوزه فضای سیاسی مجلس، یک تریبون آزاد داشتیم. دانشگاه شهید بهشتی تقریباً در سال گذشته‌اش در اغتشاشات، شاید یکی از رادیکال‌ترین فضا‌ها را تجربه کرد و شلوغ شد. در صورتی که کسی چنین انتظاری نداشت و فضای بهشتی هم فضای غیرسیاسی بوده است. ولنجک اتمسفری دارد که اصولاً آدم را به سمت غیرسیاسی شدن می‌برد. ما گفتیم باید این جو را بشکنیم. اولین تریبون آزاد ما با موضوع فرهنگی “ازدواج دانشجویی” بود که در فضای مجازی به شدت بازخورد داشت و استقبال خوبی از آن شد. هیچ فضای رادیکالی هم ایجاد نشد و همه در فضای نقد و انتقاد صحبت کردند.
انتخابات مجلس هم به همین شکل بود. ما تریبون آزاد در تجریش برگزار کردیم و نقطه اصلی‌مان خود دانشگاه بود. هر تریبون آزاد ما یک موضوع داشت و بر اساس یک سیر سه روزه پیش می‌رفت. استقبال خوبی هم شد و یک گزارش خبری از تریبون آزاد ما رفت. تجربه خوبی بود که توانستیم فضای دانشجویی را درگیر انتخابات کنیم.
تعامل و نقد معقولانه در بسیج دانشجویی
این تجربه‌ها نشان داد که دانشگاه می‌تواند نقطه مهمی برای فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی باشد. به نظر من، دانشگاه در سال‌های آینده یک نقطه مثبت خواهد داشت؛ اینکه فضا‌های دیگر دانشجویی هم زنده شود و رخوت دانشجویی از بین برود. اما تهدیدی که وجود دارد این است که ما همچنان دانشگاه را نقطه اصلی نبینیم و فعالیت‌هایمان را بر اساس خارج از دانشگاه طراحی کنیم و خسته شویم.
درباره شیوه‌های اراده تشکیلات بسیج دانشجویی هم باید بگویم که ما یک مشکل جدی داشتیم. بعد از کرونا، تشکیلات به نقطه خیلی بدی رسیده بود. کرونا کامل فضا را بسته بود و بعد از آن هم دوران فتنه “زن زندگی” به وجود آمد و نیروی ما بسته شده بودیم. حتماً باید می‌رفتیم سراغ سال دومیا و سال اولی‌ها. اما اینها تجربه‌ای نداشتند. ما دو راهبرد جدی در این قضیه به کار بردیم: یکی اینکه تشکیلاتمان باید گسترش پیدا کند. دانشکده‌ها را فعال کردیم و مسئول دانشکده‌ها قرار دادیم. هسته‌های بسیج را متعدد کردیم. راهبرد دیگر ما تعدد برنامه‌ها بود. برای هر نوع قشر در دانشگاه برنامه داشتیم. از دانشجوی حزب‌اللهی تا دانشجوی برانداز. برنامه‌های متنوعی مانند جشن، اردو، برنامه‌های سیاسی، فرهنگی و علمی گرفتیم.
اینها باعث شد که هم جذب ما بالا برود و هم تجربه تشکیلاتی بچه‌ها افزایش یابد. ما از ورودی‌های جدیدتر در کادر بسیج استفاده کردیم تا اینها تجربه به دست بیاورند. تعدد اردوها هم به همین منظور بود؛ که حداقل ۱۰ الی ۱۵ درصد دانشگاه را یک بار با ما اردو ببریم.
تشکل بسیج دانشجویی یک تشکل سیاسی در دانشگاه است، اما اهل سیاسی‌کاری نیست. جایگاه بسیج دانشجویی نقطه معقولانه‌ای است که هر جا احساس می‌کند نیاز به نقد هست، نقد کند و هر جا نیاز به تعامل هست، تعامل کند.
پذیرش فضای دانشگاهی و عدم ورود به سیاست‌های حزبی
مقدس در ادامه توضیح داد: حاج آقای رئیس دانشگاه که به دانشگاه شهید بهشتی آمده بودند، جمله بسیار خوبی گفتند: “تشکل‌های دانشجویی و دانشگاه‌ها جای احزاب سیاسی نیست و نباید محلی برای بازی‌های سیاسی باشند.” ما هم به همین شکل عمل می‌کنیم. واقعاً این‌طور نیست که بخواهیم شمشیر را از رو بکشیم و بگوییم دولت آقای پزشکیان فلان است. بسیج دانشجویی باید حریتی داشته باشد و در جایی که نیاز به تعامل است، تعامل کند و در جایی که نیاز به نقد است، نقد نماید. به نظر من، جایگاه بسیج دانشجویی باید معقولانه باشد. یعنی هر جا که احساس می‌کند نیاز به نقد وجود دارد، باید نقد کند و هر جا که احساس می‌کند نیاز به تعریف و تمجید است، باید تعریف کند. با نگاهی منفی و مطالبه‌گرانه وارد فضا شدن و شمشیر کشیدن، به نظر من مناسب نیست.
ضرورت جدی گرفتن دانشگاه و برنامه‌ریزی دقیق
مقدس گفت: آغاز بیانات مقام معظم رهبری درباره ضرورت اجماع ملی، تأکید بر همین موضوع است. ما باید با مسئله مواجهه‌ای معقولانه داشته باشیم. در آخرین نکته، باید بر جدی گرفتن دانشگاه تأکید کنم. ما باید دانشگاه را جدی بگیریم و در آن کار کنیم، همچنین باید همه نوع دانشجو را بپذیریم. بسیج، بسیج مردمی است، نه بسیج گروه خاصی. باید همه افراد را در بسیج بپذیریم و برایشان زمینه فعالیت فراهم کنیم. بسیج باید به هسته‌های متکثر و متنوع تبدیل شود تا بتواند همه اقشار دانشگاه را درگیر کند.
من تجربه دانشجویی و بسیج دانشجویی داشته‌ام و می‌دانم که کار در دانشگاه سخت است. قشر دانشجو، قشر فرهیخته‌ای است و نگاهش متفاوت از مردم عادی است. برای دیالوگ کردن با دانشگاه، نیاز به تلاش و وقت است. باید دانشگاه را جدی گرفت و برای آن برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری و راهبرد مناسب داشت. باید وارد عمل شد و به نیروها اعتماد کرد تا تجربه کسب کنند و خود ایده‌پردازی نمایند. در دانشکده‌ها و اردوها، باید ارتباط برقرار کرد و به نیروها اعتماد کرد تا آنها تجربه کسب کنند و تشکیلاتی با کیفیت برای تحویل به نسل بعدی آماده کنند.
تشکیلات باید آماده باشد، نیروی انسانی و فضای مادی آن آماده باشد تا مسئول بسیج یا مسئول تشکل دانشجویی بتواند تلاشی مستمر و موثر پیش ببرد.
فیلم کامل