افزایش ظرفیت پزشکی بدون تامین زیرساخت؛ زخمی بر پیکره نظام سلامت شد
علیرضا بگلری، معاون بهداشت و درمان اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان، در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، به توقف طرح افزایش ظرفیت پزشکی توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی اشاره کرد و گفت: مشکل اصلی که نظام سلامت کشور با آن مواجه است، کمبود پزشکان متخصص، پرستاران، هیئت‌های علمی، زیرساخت‌ها و… است که هرکدام علل متفاوتی
علیرضا بگلری، معاون بهداشت و درمان اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان، در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، به توقف طرح افزایش ظرفیت پزشکی توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی اشاره کرد و گفت: مشکل اصلی که نظام سلامت کشور با آن مواجه است، کمبود پزشکان متخصص، پرستاران، هیئت‌های علمی، زیرساخت‌ها و… است که هرکدام علل متفاوتی دارند. در حوزه رشته پزشکی، نقد اصلی به شورای عالی انقلاب فرهنگی این است که آسیب‌شناسی درستی نسبت به کمبود پزشک انجام نشده است و راه‌حل‌های ارائه‌شده به هیچ‌وجه کارساز نخواهند بود.
چالش‌های کمبود پزشک متخصص در ایران
بگلری افزود: در حال حاضر بسیاری از رشته‌های تخصصی پزشکی مانند اطفال در دانشگاه‌های کشور با کمبود داوطلب مواجه هستند. در بسیاری از موارد، این رشته‌ها حتی ظرفیت خود را تکمیل نمی‌کنند و در برخی موارد ثبت‌نام‌ها به صفر می‌رسد. این موضوع نشان‌دهنده فاصله عمیق در عبور پزشکان عمومی به مرحله تخصص است که نیازمند آسیب‌شناسی دقیق‌تر است.
توزیع نامناسب پزشکان در کشور
وی در ادامه تاکید کرد: یکی دیگر از مشکلات اساسی در نظام سلامت ایران، توزیع نامناسب پزشکان در کشور است. در شهر‌های بزرگ مانند تهران، تعداد پزشکان به حد کافی موجود است و حتی در برخی مناطق، پزشکان بیشتر از نیاز منطقه هستند. با این حال، مشکل اصلی کمبود پزشکان در مناطق کمتر توسعه‌یافته و عدم تمایل پزشکان به حضور در این مناطق است. مسئولان نباید انتظار داشته باشند که پزشکان پس از گذراندن ۷ سال دوره عمومی و ۴ سال تخصص، به حقوق پایین و شرایط سخت در این مناطق راضی شوند. وزارت بهداشت باید اقدامات حمایتی جدی در این زمینه اتخاذ کند.
مهاجرت پزشکان و پرستاران: راه‌حل چیست؟
معاون بهداشت و درمان اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان، در ادامه به مسأله مهاجرت پزشکان و پرستاران اشاره کرد و گفت: در سال‌های اخیر، به دلایل مختلف، شاهد مهاجرت گسترده پزشکان و پرستاران از ایران هستیم. با توجه به اینکه مهاجرت برای پرستاران آسان‌تر از پزشکان است، کمبود پرستار در کشور شدیدتر از کمبود پزشک است. اما آیا افزایش ظرفیت پذیرش پرستاران می‌تواند مشکل را حل کند؟ جواب منفی است. به دلیل طولانی بودن مدت زمان تحصیل در رشته‌های پزشکی و آثار دیرهنگام افزایش ظرفیت‌ها، این طرح‌ها حداقل تا ۷ سال دیگر اثرگذار نخواهند بود.
ضرورت اتخاذ تصمیمات فوری در نظام سلامت
بگلری تاکید کرد: به جای افزایش ظرفیت پذیرش در حال حاضر، باید تصمیمات فوری برای جلوگیری از مهاجرت کارکنان سلامت گرفته شود. کمبود پزشکان و پرستاران در کوتاه‌مدت آسیب‌های جدی به نظام سلامت وارد خواهد کرد.
افزایش ظرفیت پذیرش پزشکی با چه زیرساختی؟
وی در ادامه به مسئله زیرساخت‌های آموزش پزشکی اشاره کرد و گفت: آموزش پزشکی نیازمند زیرساخت‌های ویژه‌ای است که مهم‌ترین آنها شامل بیمارستان‌ها، تخت‌های آموزشی، فضا‌های آموزشی و خوابگاه‌ها می‌شود. در حال حاضر در برخی دانشکده‌ها، کلاس‌هایی با بیش از ۱۲۰ دانشجو برگزار می‌شود و در بالین، ۵۰ دانشجو در کنار استاد بر سر یک بیمار می‌روند که این استاندارد نیست. این وضعیت موجب ناتوانی انترن‌ها در انجام برخی از مهارت‌های درمانی شده و جان بیماران را به خطر می‌اندازد.
نتیجه‌گیری: زیرساخت‌های نظام سلامت باید تقویت شوند
بگلری در پایان افزود: در صورتی که این روند ادامه یابد، نسلی از پزشکان تربیت خواهند شد که به دلیل عدم مهارت کافی، نه تنها کمکی به نظام سلامت نخواهند کرد، بلکه آسیب‌زا خواهند بود. دولت باید هرچه سریع‌تر زیرساخت‌های لازم برای آموزش پزشکی را فراهم کند، تغییرات مورد نیاز در نظام سلامت را اعمال کند و سپس به فکر افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو باشد.