افزایش تولید، ماموریت اصلی وزارت اقتصاد است

وزیر اقتصاد در برنامه گفتگوی ویژه:

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، آقای عبدالناصر همتی با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری دوشنبه شب سیما، اولویت‌ها و برنامه‌های وزارت امور اقتصادی و دارایی را تشریح کرد و به پرسش‌ها در این باره پاسخ داد. متن کامل این برنامه به شرح زیر است:

سوال: آقای همتی از سفر به تاجیکستان چه تحفه‌ای برای جمهوری اسلامی آوردید؟

همتی: همان طور که می‌دانید آقای رئیس جمهور دیدگاه شان این است که ما در شرایطی که به سفر‌های منطقه‌ای جزو راهبرد سیاست‌های خارجی ما پیوند دادن اقتصادمان با کشور‌های منطقه، کار‌هایی که تا حالا کردیم در همان جهت بوده است، اخیرا مصر برای اجلاس «دی هشت» رفتیم گفت‌و‌گو‌های خوبی داشتیم با رئیس جمهور محترم مصر و وزرای اقتصادی شان آن جا هم بنا گذاشتیم که گسترش دهیم روابط اقتصادی مان را، اخیرا که تاجیکستان خیلی خوب بود و پتانسیل بالایی دارد و فقط ظرف همین سفر نزدیک ۳۸۰ میلیون دلار تجارت مان با تاجیکستان رسیده است و این احساس وجود دارد که می‌توانیم این مجموعه فعالیت‌ها و تجارت مان را به خصوص سرمایه گذاری مان را با این کشور افزایش دهیم. پیمانکاران ما خدمات فنی مهندسی را در دستور کار دارند آن جا فعال هستند و پتانسیل بالایی است و رئیس جمهور تاجیکستان دیدگاهش این است که روابطش را با ایران گسترش دهد با حذف روادید بین دو کشور بنای مان است که رفت و آمد مردم بیشتر شود و این به خاطر زبان و فرهنگ مشترکی که با هم داریم می‌توانیم به این فعالیت‌های اقتصادی تعمیق دهیم.

سوال: هدف گذاری تان چقدر است؟

همتی: در دولت قبل، نیم میلیارد دلار شده بود ولی به نظرم با این روندی که دارد می‌رود خیلی زود می‌توانیم به یک میلیارد دلار هم برسیم.

سوال: تا چه سالی؟

همتی: تا چهار سال آینده.

سوال: زمینه‌های همکاری را بفرمایید.

همتی: سرمایه گذاری وزیر اقتصادش از من خواست که گفت شما در زمینه صادرات مصالح ساختمانی و هر گونه چیزی که به ساخت مربوط است، شیرآلات و بقیه چیز‌ها نیاز به تکنولوژی ایران دارند و آماده پذیرش هستند. من با فعالان اقتصادی جلساتی در آن جا داشتیم خیلی علاقه‌مند بودند که گسترش دهند این روابط را و اخیرا هم دو ماه پیش من در ازبکستان بودم عین همین مشابه در زمینه‌های فراوانی برای مشارکت داریم، کشوری مثل تاجیکستان ببینیم که بتوانیم به یک میلیارد دلار برسانیم جمع کشور‌ها را حساب کنیم حجم بالایی از تجارت می‌رسیم، الان روند تجارت کشور خوب است، فکر می‌کنم با روندی هم با روسیه وارد شدیم آن هم می‌تواند این را توسعه بیشتری دهد.

سوال: اقتصاد روسیه قابل مقایسه با تاجیکستان نیست به لحاظ اهمیت و وسعت و عمقی که دارد، ورود به آن هم سخت‌تر است طبعا، توافقاتی آیا شده است باروسیه؟

همتی: اولا آن توافق جامعی که بلند مدت که با روسیه داشتیم به نظر من یک پایه و اساس حقوقی می‌گذارد برای روابط اقتصادی، تجاری و سرمایه گذاری. در زمینه‌های سیاسی، امنیتی و فرهنگی همه است، چند ماده تاکید می‌کند به سرمایه گذاری مشترک و سرمایه گذاری در کشور‌های همدیگر، روابط بانکی، مبادلات موسسات.

سوال: کمی هم شده است؟

همتی: نه کمی نیست، همه ایجابی است، بستر حقوقی فراهم شده است که بعدا توافقاتی با هم کنیم، پلتفرم همکاری‌های اقتصادی، سیاسی همه نوع همکاری‌ها را دارد ایجاد می‌کند. بخش اقتصادی آن جور است که منتشر شده است و همه مردم هم دیدند و می‌گوید که آمادگی این کار‌ها را داریم و کمیسیون دائمی برای فعالیت‌های اقتصادی پیش بینی شده است و در این جلسه راجع به آقای پوتین به توافق رسیدیم، قبلا یک خط اعتباری ۵ میلیارد دلاری به ایران داده بودند و ما حالا به دلایلی بخشی برمی گردد به طرف مقابل و بخشی هم برمی گردد به خودمان پیگیری‌های که در داخل باید می‌شده است، جدی نبوده است، نتوانستیم از این ۵ میلیارد دلار استفاده کنیم. مجددا این ۵ میلیارد دلار همچنان برقرار است و یک پروژه رشت – آستارا، ریل رشت – آستارا، یک پروژه نیروگاه سیریک، یکی هم پروژه نیروگاه هسته‌ای فاز دو سه نیروگاه هسته‌ای بوشهر است. این‌ها مواردی است که از این خط اعتباری قرار شد صحبت کنیم که استفاده کنیم و دوباره پیگیری جدی شد که رشت و آستارا جزو اولویت ماست، در چهارچوب کریدور شمال جنوب.

سوال: آقای پوتین تاکید دارند و ایران هم برای او اهمیت است و خیلی سال است که گذشته است.

همتی: اتفاقا گله آقای پوتین هم این بود که چند سال است یکی دو سال راجع به آن صحبت کردیم، تملک خیلی کند پیش می‌رود.

سوال: چرا سرمایه گذاری مستقیم نمی‌کنند؟

همتی: این جزو خط اعتباری است و خودمان به صورت خط اعتباری خواستیم و به نظرمن یک بخش تملک زمین هاست که به طرف ایرانی برمی گردد که آقای رئیس جمهور دستور دادند که این قضیه انجام شود. پیشنهاد دادیم که باقی ۵ میلیارد باز هم می‌ماند که پروژه‌های مختلف دیگری هم مطرح شد که باقی ۵ میلیارد دلار انجام دهیم. سرمایه گذاری‌هایی هم در نفت و ۵ میدان نفتی در غرب و جنوب دارند شروع به کار کردند و الان یک مقدار سرعت بیشتری گرفته است و کار‌های بانکی که در بانک مرکزی با مجموعه روسیه کردند با بانک مرکزی روسیه در مورد تاسیس دفتر بانک «و ت ب» در ایران، تاسیس میربزینس ما در ایران بحث‌هایی است که به توافق رسیدند. بحث مبادله و استفاده از.

سوال: خودپردازها؟

همتی: خودپرداز‌ها بخش کمی است که انجام می‌شود ولی پیامرسانی که بتوانیم استفاده کنیم برای حواله، این را هم به صورت مجزا دیگر نهایی شده و استفاده می‌کنند و به جای سوییفت از آن استفاده می‌شود. همه کار‌ها در سیستم بانکی بسترسازی خوبی شده است و جلسه‌ای که خدمت رئیس جمهور با فعالان اقتصادی روسیه داشتند خیلی علاقه‌مند برای سرمایه گذاری و کار تجاری با ایران داشتند، در آینده این روابط حتما منجر به تحولات خوبی در روابط اقتصادی بین ایران و روسیه شده است.

سوال: هدف گذاری تجاری چقدر است؟

همتی: حجم تجارت ما نزدیک ۴ میلیارد دلار است و نکته‌ای که مطرح شد و قبول داشتند آقای پوتین صادرات آن‌ها با ما تقریبا سه برابر صادرات ماست، سه به یک است، تاکید مان این است که این به توازن برسد و قبول دارند. بیشتر واردات ما کالا‌های اساسی است مثل گندم و بقیه، که امیدواریم صادرات را افزایش دهیم. تعداد کالا‌های زیادی در قالب همکاری اقتصادی اوراسیا، روسیه و ما با چهار کشور دیگر از شمال ما، این‌ها را ما الان دیگر به طور جدی به عنوان پذیرفته شدیم و تعرفه‌های تقریبا ترجیحی است و خیلی کمک به رابطه ما با اوراسیا می‌کند و روابط تجاری مان به شدت افزایش یافته است و اوراسیا در رابطه اقتصادی مان با کشور‌های منطقه در نظر بگیریم یک تحول مهمی در این جا اتفاق خواهد افتاد. روند هم نشان می‌دهد که رشدش خیلی خوب است.

سوال: این شامل تحریم‌های آمریکا نمی‌شود و یک بازار بزرگی است؟

همتی: نه. نمی‌شود از نظر مبادلاتی طوری است که از طریق پیامرسانی هم خودمان استفاده می‌کنیم و از طریق مبادلات داخلی خودمان روبل انجام می‌دهیم.

سوال: از لحاظ تراز تجاری امسال هم منفی است و ده ماهه منفی هشت میلیارد دلار است؟ می‌روید و می‌آیید و ما می‌خواهیم روی تراز تجاری مان بشیند.

همتی: خبرخوب بدهم تراز تجاری خیلی خوب شده است و در ده ماهه تراز منفی مان ۱۴ میلیارد دلار بود که منفی بود در واردات مان یک و نیم میلیارد دلار واردات طلا بود سال گذشته ولی امسال در این ده ماه درست است هشت میلیارد منفی است تراز تجاری ولی شش و نیم دلارش طلا وارد کردیم، بخشی بانک مرکزی وارد کرده است بخش عمده اش، یعنی ما در واقع ذخایر استراتژیک طلای مان را افزایش می‌دهیم.

سوال: اگر قیمت طلا آمد پایین چکار می‌کنید؟

همتی: نمی‌آید پایین، شما اگر کالا می‌آوردید باید مصرف می‌کردید و طلا و دلار هم همین است و بنابراین اگر این را از واردات کم کنیم، تراز منفی تجاری ده ماهه مان شده است یک و نیم میلیارد دلار. خیلی نسبت به دو ماه آینده خوشبین هستیم و صادرات خیلی خوب شده است و امروز از رئیس بورس پرسیدم که گفت تقاضای خیلی خوبی برای خرید سیمان و این‌ها است برای صادرات، انگیزه‌ها برای صادرات افزایش پیدا کرده است و خبر خوبی است و در این شرایطی که فشار‌ها به ما زیاد می‌کنند، نشان می‌دهد که اقتصاد ما به سرعت دارد روند مثبت خودش را طی می‌کند.

سوال: یک روی دیگر هم دارد که به هر حال مصالح ساختمانی صادرات می‌شود، آن هم رکورد بخش داخلی است؟

همتی: وقتی کارخانه سیمان تولیدش را می‌تواند صادر می‌کند و اگر نداشته باشد که نمی‌تواند صادر کند، رکورد در صورتی است که شما سه فصل یا دو فصل رشد منفی داشته باشد.

سوال: بخش مسکن هم عرض کردم.

همتی: بخش مسکن رشدش آن جور باید و شاید مثبت نیست که امیدواریم رونق به مسکن برگردد.

سوال: آقای همتی از وقتی وزارت اقتصاد رفتید که این سوال مطرح است که برنامه شما چیست و چه چشم اندازی برای اقتصاد ایران ترسیم می‌کنید و راهبرد برای افزایش رقابت پذیری، به لحاظ شفافیت محیط اقتصادی و بهبود فضای کسب و کار که مورد تاکید مقام معظم رهبری است، چیست؟

همتی: بزرگ‌ترین محور کار ما تولید است، باید کیک اقتصاد را بزرگ کنیم و برای این ماموریت اصلی وزارت اقتصاد همین است، برای این که تولید را کیکش را بزرگ کنید و در کنارش صادرات را افزایش دهید، لازمه اش این است که شما اولا محیط کسب و کار را فراهم کنید و دوما اقتصاد را رقابتی کنید، سوما از انحصار دوری بجویید و از قیمت گذاری دستوری دوری بجویید، از اقتصاد دستور دوری بجویید.

سوال: این‌ها را می‌دانم ولی برنامه شما چیست؟

همتی: این‌ها جزو راهبرد‌های کسی است که می‌خواهد به اقتصاد توجه کند و همه دستور کارست و راجع به این که سازمان خصوصی سازی باید توانمند بسازد بخش خصوصی و مهمترین ماموریت علاوه بر خصوصی سازی باید این باشد. خصوصی سازی کردیم در سال‌های گذشته کلا اختلاف نظر است بین دیوان محاسبات بین هشت تا یازده درصد خصوصی واقعی شده است و بقیه به توانمندسازی و فعال سازی بخش خصوصی میدان دهیم و دولت آرام آرام بیاید از آن بیرون و از همه جا‌هایی که دولت وجود دارد باید بیرون بیاید و این استراتژیک اصلی مان این است و مشارکت مردم و مشارکت مردم در بخش خصوصی را چگونه می‌توان افزایش دهیم و معتقد هستم که در این مدت مطالعه‌ای که با همکاران داشتیم باید شرکت پروژه‌ها را راه بیاندازیم و هدلینگ و شرکت پروژه به سمت این که از بازار سرمایه تامین کنیم و برای هر استانی دو شرکت پروژه تهیه کنیم و مردم را سهامدار کنیم و در قانون جدید تامین مالی مجوز می‌دهیم که بانک‌ها می‌توانند به عنوان تضمین کننده نقد شوندگی وارد شوند و این مجوز‌ها را داریم و می‌توانیم پروژه‌های خوبی یکی دو تا در صدد ورود به بورس هستند که مجوز بگیرند که هم تولید و مشارکت مردم در اقتصاد بالا می‌رود و هم بازار سرمایه عمق بیشتری پیدا می‌کند.

سوال: در ذهن من مواردی می‌آید این شرکت‌های تعاونی سهام عدالت تقریبا با این منظور ولی به چه وضعی افتاده است و حتی نماد‌ها بسته شده است و کلا دیگر مشکلاتش.

همتی: هیچ ربطی بهم ندارد و شما داشتید خصوصی سازی می‌کردید که در خصوصی سازی به مردم.

سوال: این سایه به صندوق استانی می‌اندازد، صندوق و تامین مالی از بازار سرمایه با چه نرخی، در تامین مالی.

همتی: تامین مالی نمی‌خواهیم اوراق بفروشیم بلکه مردم را می‌خواهیم سهامدار کنیم و مردم مشارکت کنند، نمی‌خواهیم که مردم اوراق بخرند، می‌خواهیم سهام بخرند و در شرکت‌ها سهامدار شوند مردم و شرکت پروژه همین است.

سوال: هر دو تا مدل هست دیگر؟

همتی: بیشتر نظرمان این است که مردمی سازی یعنی این، یعنی مردم در این شرکت‌ها باید حضور داشته باشند.

سوال: تامین مالی از بازار سرمایه نرخ‌هایی الان به گوش من می‌رسد نرخ مثل ۴۵ درصد و این‌ها که کدام تولید؟

همتی: باید اصلاح شود و در بانک مرکزی و سیاست‌های پولی باید نرخ‌ها پایین بیاید و اتفاق خواهد افتاد.

سوال: بحث بورس پیش آمد، خیلی هم طرفدار دارد در فعالان بورسی، یک مقدار با آن‌ها مشورت می‌کردم که خیلی مهم است که آینده شرکت‌های بورسی که به هر شکل نمایی ازصنعت و تولید ایران است، قابل پیش بینی باشد، همان نرخ خوراک پالایشگاه‌ها، پتروشیمی‌ها و از این دست، مثلا نرخ‌های ارز، این‌ها همه اثر می‌گذارد. برای این می‌توانید یک چشم اندازی روشنی برای فعالان بورس ترسیم کنید؟

همتی: بعضی از دوستان دو روز بازار قرمز می‌شود نگران می‌شوند، نگرانی ندارد، این جزو طبیعت بازار بورس است، بازار بورس که نمی‌تواند هر روز سبز باشد، بعضی روز‌ها تنفس می‌کند و استراحت می‌کند و به قول تکنیکال‌ها به یک سقفی می‌خورد و برمی گردد و دوباره به این مسیر می‌رود ولی روند بورس خیلی خوب است و ما هر کمکی که لازم باشد به بورس می‌کنیم.

ادامه دارد