ارکستر بزرگ مهربانی از وحدت به برج میلاد کوچ کرد

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، ارکستر بزرگ مهربانی به رهبریِ سلمان سالک یکی از ارکسترهایی است که در بخش خصوصی تشکیل شده و فعالیتش را از سال گذشته آغاز کرده است. این ارکستر سال گذشته دو اجرای موفق در تالار وحدت داشت که در میان استقبال علاقه‌مندان به موسیقی ایرانی، اجراهایش را روی صحنه برد.

امسال اما ارکستر بزرگ مهربانی اجرای خود را به برج میلاد تهران برده است. سلمان سالک درباره این تغییر جابه‌جایی از تالار وحدت به برج میلاد، می‌گوید: در کنسرت اول تجربیات فراوانی به دست آوردیم. اساساً ارکستر بزرگ در موسیقی ایرانی، بر خلاف ارکسترهای سازهای غربی، به دلیل ضعف‌هایی که سازهای ایرانی دارند، امری سخت و پیچیده است. مشکلاتی همچون کوک، فواصل متنوع بین نوازندگان، سبک‌های متنوع نوازندگی و برداشت‌های مختلف از نتاسیون، چالش‌های اصلی ما بودند. همچنین، نظم و انضباط ارکستر که نیاز به آموزش داشت، یکی دیگر از مسائلی بود که با آن مواجه شدیم.

او ادامه می‌دهد:‌ یکی از مشکلات دیگر عدم همکاری سالن‌ها در خصوص صدابرداری و چیدمان صحنه است. سال گذشته در تالار وحدت، این مشکل به بزرگترین چالش ما تبدیل شد و نتوانستیم صدابرداری مناسبی داشته باشیم. دلیل اصلی این مسئله زمانبندی نامناسب تالار وحدت و اختصاص سانس اول به تئاتر بود که فرصت صدابرداری و چیدمان را از ارکستر بزرگ می‌گرفت.

سالک تاکید می‌کند: تمام این تجربیات ما را بر آن داشت تا در کنسرت دوم مشکلات را رفع کنیم. به همین دلیل برج میلاد را انتخاب کردیم تا وقت بیشتری برای صدابرداری و چیدمان ارکستر داشته باشیم.

رهبر ارکستر بزرگ مهربانی درباره هارمونی در موسیقی ایرانی می‌گوید: موسیقی ایرانی هم مانند سایر موسیقی‌ها از قوانین فیزیک صوت و آکوستیک پیروی می‌کند و چندصدایی در آن قابل ارائه است. اما ما هنوز به قواعد مشخصی در این زمینه نرسیده‌ایم، چرا که تاریخ طولانی‌ای را در این راستا نپیموده‌ایم. بنابراین، هر آنچه که ساخته و پرداخته می‌شود، حاصل تجربیات و سلیقه شنیداری آهنگساز است، به انضمام یافته‌ها و مطالعات او در دیگر موسیقی‌هایی که این مسیر را پیش از ما طی کرده‌اند.

او ادمه می‌دهد: آثاری که در این کنسرت خواهید شنید، با این دیدگاه ارائه شده‌اند. من برای گروه آوازی چهار خط مختلف طراحی کرده‌ام که با چهار خط سپرانو، آلتو، تنور و باس غربی از نظر وسعت صدا متفاوت هستند. این تفاوت ناشی از مقوله دستگاه در موسیقی ایرانی است. این چهار خط را راست کوک بم، راست کوک زیر، چپ کوک بم و چپ کوک زیر نامیده‌ام و در آهنگسازی به ایجاد هارمونی در این خطوط توجه کرده‌ام.
سازها نیز بر اساس همین اصول، نقش هارمونی را ایفا می‌کنند. همچنین به ماهیت کنترپوانتیک موسیقی ایرانی توجه داشته‌ام، تا جایی که یکی از قطعات در این کنسرت همزمان 8 ملودی مختلف در حال اجرا هستند.

سالک درباره انتخاب اشعار برای کنسرت ارکستر بزرگ مهربانی می‌گوید: در انتخاب اشعار بیشتر به همخوانی آهنگ درونی شعر با موسیقی توجه دارم. این قطعات را در سال‌های مختلفی ساخته‌ام و هر کدام حال و هوای خاص خود را دارند. با این حال، سعی کرده‌ام با تنظیم موسیقی، آنها را متحد جلوه دهم و انسجامی در میان آنها برقرار کنم.

این آهنگساز در پاسخ به این پرسش که چه چالش‌های فنی در برگزاریِ کنسرتی با چنین ارکستر بزرگی وجود دارد؟ تاکید می‌کند: از آنجا که سالن مناسبی برای ارکستر 150 نفره در ایران نداریم، مشکلاتی در چیدمان و صدابرداری وجود دارد. در تالار وحدت، میز در نظر گرفته شده برای ارکستر، خود مشکلی بزرگ بود که باید آن را حل می‌کردیم. برای حل این مشکلات، سعی کردم به طور متوازن از سکشن‌های مختلف کم کنم تا لطمه‌ای به کلیت ارکستر وارد نشود.

سالک درباره اهداف تشکیل این ارکستر بزرگ می‌گوید: من چندین هدف را با راه‌اندازی این ارکستر دنبال می‌کنم. اولاً، ارکستر یک مدرسه رشد موسیقی است. هر 6 ماه کار در ارکستر به اندازه 5 سال کلاس رفتن باعث پیشرفت نوازنده و خواننده می‌شود، زیرا همه آنچه که به صورت تئوری کار کرده‌اند، باید به عمل درآید و از همه مهم‌تر خود را با دیگران هماهنگ کنند. نه اینکه به تنهایی و در خیال خود عالی بنوازند و بخوانند.
او ادامه می‌دهد: هدف دوم ایجاد اشتغال برای فارغ‌التحصیلان این عرصه است. امیدوارم این هدف محقق شود و بتوانیم از نظر مالی اعضا را تأمین کنیم تا آنها بتوانند وقت بیشتری بگذارند و مجبور نباشند برای تأمین معیشت خود مشاغل دیگری داشته باشند و از ارکستر کم‌کاری کنند.
هدف سوم، ایجاد جریان‌های جدید در موسیقی ایرانی است که بتواند سلایق مختلفی را در جامعه پوشش دهد و رنگی متفاوت از موسیقی ایرانی را به مردم معرفی کند. این امر می‌تواند از یکنواختی موسیقی ایرانی بکاهد و باعث اعتلای فرهنگ و هنر ایران شود.

فهرست قطعات کنسرتِ بزرگ مهربانی – شنبه 21 مهر 1403 – برج میلاد تهران

آهنگساز و تنظیم‌کننده: سلمان سالک
بخش اول:

1. تصنیف «ای یار من»، شعر از مولانا
2. قطعه «طلب» در دستگاه شور، بی‌کلام
3. تصنیف «زندان شب یلدا»، شعر از هوشنگ ابتهاج (ه.الف سایه)
4. چهارمضراب و تصنیف «درد گُنگ»، شعر از هوشنگ ابتهاج (ه.الف سایه)
5. رِنگ «مازنی»، قطعه‌ای بدون کلام، بر اساس موسیقی محلی مازندران

بخش دوم:

1. تصنیف «یار دلنواز»، شعر از حافظ
2. آواز «در این شب‌ها»، شعر از محمدرضا شفیعی کدکنی، همنواز آواز سلمان سالک
3. تصنیف «مژده آزادی»، شعر از هوشنگ ابتهاج (ه.الف سایه)
4. تصنیف «ای ایران»، آهنگ از روح‌الله خالقی، شعر از حسین گل گلاب

انتهای پیام/