عبدالرضا فرجی راد سفیر پیشین ایران در نروژ در گفتوگو با خبرنگار سیاست خارجی ایرنا در خصوص تبیین اهداف و اولویتهای سیاست خارجی دولت چهاردهم توسط وزیر امور خارجه و بیان این مطلب که نخستین اولویت دستگاه دیپلماسی در دوره فعلی همسایگان و کشورهای منطقه هستند، اظهارداشت: با توجه به اینکه ۱۵ کشور در همسایگی ما قرار دارند، ایران یکی از کشورهای پُر همسایه در دنیا به حساب میآید که این موضوع به امنیت ملی، توسعه و رشد اقتصادی کشور نیز ارتباط دارد.
وی گفت: در موضوع امنیت به این دلیل که برخی از کشورهای همسایه ما دچار ناپایداری و بیثباتی هستند این مقوله میتواند مهم باشد به طور مثال، در ارتباط با افغانستان ما باید یک رابطه منظمی را با آنها تعریف کنیم چرا که به هر تقدیر هنوز یک دولت جا افتاده و شناخته شده از نظر بینالمللی در آنجا مستقر نشده و هنوز افکار تروریستی در این کشور وجود دارد.
فرجی راد ادامه داد: یا در موضوع ارتباط با پاکستان، بعضی اوقات ما «شاهد مشکلاتی در مرزهای جنوب شرقی خود هستیم» که تروریستها از مرز عبور میکنند و بعضاً ناامنیهایی را در شرق کشور بدین واسطه شاهد هستیم.
سفیر پیشین ایران در مجارستان افزود: در عراق به عنوان همسایه غربی کشور هنوز شاهد هستیم که داعشیها به تازگی سرکوب شدند، پایگاههای آمریکایی در آن کشور حضور دارند و بعضا تروریستهایی هم از آن منطقه وارد کشور میشوند و «رژیم اسرائیل تا حدی در شمال عراق فعال است» و برخی اقدامات علیه امنیت ملی ایران نیز در گذشته از آن منطقه صورت گرفته است.
وی بیان کرد: در جنوب کشور پایگاههای آمریکایی را در اکثر کشورهای حاشیه خلیج فارس شاهد هستیم. در شمال غربی کشورمان درگیری و تنش میان آذربایجان و ارمنستان را در سالهای اخیر داریم و هنوز هم مسائل امنیتی و ژئوپلیتیکی در آن منطقه مطرح است.
فرجی راد گفت: بنابراین وقتیکه مسئله همسایگان ایران مطرح میشود این موضوع از منظر امنیتی برای ما اهمیت زیادی دارد، ما باید با آنها تعامل داشته باشیم، گفتوگو کنیم و با همسایگان خود تبادل اطلاعات داشته باشیم تا تنشها در منطقه کاسته شود.
سفیر پیشین ایران در نروژ با بیان اینکه ایران در شرایط تحریمی به سر میبرد و در این شرایط واردات و صادرات محدود خواهد شد، تصریح کرد: بسیاری از واردات ایران از همین کشورهای همسایه صورت میگیرد و البته که همسایگان مقصد بسیاری از کالاهای صادراتی ایران هستند، اما در هر دو حالت با توجه به شرایط تحریمی ما نمیتوانیم با همه مناطق تبادل و تعامل تجاری داشته باشیم.
وی بیان کرد: بنابراین در چنین شرایطی ما هم از منظر امنیتی و هم «از منظر اقتصادی وابستگی زیادی را به کشورهای همسایه در منطقه داریم» و باید تلاش کنیم تا روابط اقتصادی تجاری ما با این کشورها بیش از این گسترش پیدا کند و از طرفی هم این مسئله میتواند امنیت کشور را نیز به شکل حداکثری تامین کند.
فرجی راد در خصوص «شرط ایران برای غرب مبنی بر کنار گذاشتن سیاست خصمانه و نامناسب»، تصریح کرد: منظور از سیاست خصمانه مسائل مختلفی است که تاکنون غربیها علیه ایران داشتند. به طور مثال زمانی که یک اعتراضاتی در ایران صورت میگیرد یا موضوعاتی از این دست در داخل کشور ما رخ میدهد کشورهای غربی از بُعد رسانهای و تبلیغاتی در این موضوع بسیار فعال میشوند و هجمههایی را علیه کشور وارد میآورند که شاهد این مدعا را میتوان در اتفاقات سالهای ۹۶، ۹۸ و ۱۴۰۱ به وضوح دید.
سفیر پیشین ایران در مجارستان اظهارداشت: اظهار نظرات خلاف واقع در خصوص تحولاتی که در ایران در قبال «زنان و نقض حقوق بشر» صورت میگیرد، اینها نمونههایی از سیاستهای خصمانهای است که غربیها نسبت به ایران تا به امروز داشتند.
وی ادامه داد: همچنین در خصوص مسائل و اتفاقات امنیتی که در ایران رخ میدهد به طور مثال در قبال اقدامات بیثبات کننده و تروریستی که از سوی رژیم اسرائیل علیه ایران صورت میگیرد، «غربیها هیچ اطلاعیه یا بیانیهای در محکومیت آن صادر نمیکنند»، اما هرگاه ایران در واکنش به اقدامات تروریستی اسرائیل پاسخی میدهد غربیها یا اقدام ایران را محکوم میکنند یا از مقامات تهران میخواهند که عکسالعملی نسبت به آن نشان ندهند و در واقع رعایت بیطرفی در این مسئله ندارند و «همواره در تلاش هستند تا ایران را مقصر جلوه دهند».
فرجی راد گفت: علاوه بر آن، «غربیها در قبال سیاست منطقهای ایران هم مواضع منفی اتخاذ میکنند» به طور مثال، در رابطه با محور مقاومت، لبنان، یمن، فلسطین و برخی از همسایگان ایران آنها مواضع نامناسب و منفی در قبال رویکرد جمهوری اسلامی ایران دارند.
سفیر پیشین ایران در مجارستان تصریح کرد: بنابراین ایران به درستی از طرف اروپایی و غربی میخواهد که سیاست متوازنی در قبال ایران داشته باشد و بر اساس آن رابطه خود را با تهران تنظیم کند. در مسئله برجام هم به همین نحو بود، پس از آنکه آمریکا از برجام خارج شد و اروپاییها نتوانستند به تعهدات خود عمل کنند ایران نیز متناسب با رویکرد آنها تعهدات خود را کاهش داد اما، «اروپاییها واکنش منفی در قبال رویکرد ایران در برجام اتخاذ کردند».
وی در پایان خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه «مجموعه رفتارها و رویکردهای اروپاییها و غرب در قبال ایران منفی بوده است»، مقامات تهران به این نتیجه رسیدند که اگر قرار است که دو طرف با یکدیگر تعامل و همکاری داشته باشند طرف اروپایی باید سیاست درست متوازن و دوستانهای را با ایران داشته باشد تا گفتوگوهای دو طرف بر اساس اعتمادسازی متقابل صورت گیرد.